Si duhet të reagojë Europa ndaj zgjedhjeve presidenciale në SHBA

schedule13:52 - 8 Shtator, 2024

schedule 13:52 - 8 Shtator, 2024

Edhe pse kanë mbetur dy muaj deri në zgjedhjet presidenciale në SHBA në nëntor, tashmë është e drejtë të thuhet se kjo garë ka sjellë kthesa më dramatike se çdo tjetër në dekadat e fundit.

Pas atentatit ndaj ish-presidentit Donald Trump, fitorja e tij dukej se ishte një gjë e sigurt. Më pas, pas njoftimit të tërheqjes së Presidentit Joe Biden, momenti ndryshoi, me nënpresidenten dhe kandidaten demokrate Kamala Harris që grumbulloi 200 milionë dollarë vetëm në javën e ardhshme, duke e çuar totalin në 310 milionë dollarë në korrik, më shumë se dyfishi i shumës tashmë të madhe që Trump kishte mbledhur atë muaj.

Dhe tani, ajo ka filluar të kryesojë sondazhet në tre shtetet kryesore të fushëbetejës, Michigan, Pennsylvania dhe Ëisconsin.

Në dritën e gjithë kësaj, nuk do të ishte aspak befasuese nëse gara do të merrte një kthesë tjetër të papritur, duke e bërë edhe më të vështirë parashikimin e çdo lloj rezultati dhe kështu përgatitjen për atë që do të vijë përpara.

Duke pasur parasysh rëndësinë dhe ndikimin e rëndësishëm global të garës, kjo nevojë për përgatitje ndihet pothuajse në mbarë botën, megjithëse ndoshta më intensivisht në Europë gjatë kësaj kohe lufte.

Dhe dallimet thelbësore midis dy kandidatëve dhe ndikimi i tyre rezultues në sigurinë dhe prosperitetin e kontinentit, janë të padiskutueshme.

Europa duhet të përcaktojë në mënyrë të pavarur dhe të shpejtë dhe të punojë drejt qëllimeve të veta, pavarësisht nga rezultati, edhe më shumë duke pasur parasysh paparashikueshmërinë e saj.

SHBA-ja është në mes të zhvendosjes së fokusit të saj drejt rajonit Indo-Paqësor, pavarësisht nga mbështetja e saj e fortë për Ukrainën dhe kthimi i planifikuar i raketave amerikane me rreze të gjatë veprimi në Europë.

Është një proces që filloi nën ish-presidentin Barack Obama, dhe vazhdoi nën udhëheqjen e Trump. Sot, administrata Biden e sheh Kinën si sfidën më të madhe dhe më gjithëpërfshirëse për sigurinë amerikane.

Rrjedhimisht, Kina do të mbetet konkurrenti kryesor i Amerikës në të ardhmen e parashikueshme, duke marrë vëmendjen e duhur. Dhe kërkesat e SHBA-së që pjesët e tjera të botës, duke përfshirë Europën, të zgjedhin palët në këtë garë vetëm sa do të bëhen më të forta, duke e detyruar ndoshta BE-në të marrë vendime të vështira.

Për më tepër, ndryshimet e politikës ekonomike të Uashingtonit po ashtu janë të dukshme, veçanërisht të dukshme me Aktin e Reduktimit të Inflacionit (IRA). Tarifat për çelikun dhe aluminin që u prezantuan nga administrata Trump nuk ishin përjashtime të njëhershme nga një urdhër i bazuar në rregulla.

Nga ajo që dimë për politikat ekonomike të Harris në këtë fazë, kjo qasje nuk ka gjasa të ndryshojë nëse ajo do të bëhej presidente. Pra, pavarësisht rezultatit të zgjedhjeve, ekziston një rrezik real i rritjes së konkurrencës midis Europës dhe SHBA-së, me të dyja palët që përpiqen të tërheqin investime përmes instrumenteve proteksioniste, duke rrezikuar përfitimet e tregtisë së lirë dhe investimeve.

Meqenëse këto zhvillime janë tashmë të dhëna, ato do të kenë disa implikime thelbësore për Europën:

Së pari, BE-ja duhet të rrisë shpenzimet e saj për sigurinë dhe mbrojtjen. Kjo jo vetëm që do të forconte aftësitë e vetë Europës, por do të rriste gjithashtu gjasat e mbështetjes së SHBA-së në kohë krize, duke kundërshtuar akuzat e përsëritura të “europianëve të lirë”.

Do të ishte gjithashtu e domosdoshme që kjo të përfshijë një bashkëpunim më të madh midis disa vendeve europiane me industri të rëndësishme të mbrojtjes, duke krijuar një sistem europian që mund të përfitojë sektorin civil përmes inovacionit dhe rritjes ekonomike.

Së dyti, Europa ka nevojë për tregje më të mëdha europiane të kapitalit, si dhe për forcimin e euros si monedhë rezervë globale.

Kjo do të përmirësonte financimin e inovacionit dhe rritjes në Europë, duke rritur peshën e kontinentit në tregjet ndërkombëtare të kapitalit, duke përmirësuar pavarësinë dhe lirinë strategjike të tij.

Europa nuk ka një problem kapitali, por ka një problem të shpërndarjes së kapitalit. Dhe integrimi i tregjeve europiane të kapitalit do të ishte një hap thelbësor për të kapërcyer këtë dhe për t’i lejuar bizneset të fillojnë sa edhe të zgjerohen.

Së fundi, Europa ka nevojë për marrëveshje gjithëpërfshirëse tregtare. Edhe ata që fillimisht kritikuan marrëveshjen e dështuar të Partneritetit të Tregtisë dhe Investimeve Transatlantike i kuptuan meritat e saj të mundshme kur administrata Trump filloi tarifat e saj për çelikun dhe aluminin dhe u penduan për rezervat e tyre fillestare.

Ky gabim nuk duhet të përsëritet me pjesët e tjera të botës dhe marrëveshja Mercosur do të ishte një hap i rëndësishëm i ardhshëm në drejtimin e duhur.

SHBA mbetet aleati më i rëndësishëm i Europës në shumë mënyra, veçanërisht përmes NATO-s. Prandaj, marrëdhënia e Europës me Kinën dhe SHBA-në nuk mund të jetë e barabartë.

Megjithatë, pavarësisht nga rezultati i zgjedhjeve presidenciale në SHBA, interesat e Europës nuk përputhen plotësisht me Uashingtonin.