Minierat në det mund të shkaktojnë dëm të pariparueshëm për balenat blu dhe krijesat e tjera të rralla të detit, paralajmërojnë shkencëtarët.
Punimi akademik i botuar nga Universiteti i Exeter dhe Laboratorët e Kërkimit Greenpeace fokusohet në rastet kur habitatet e cetaceve (si balenat, delfinët dhe breshkat) përkojnë me zonat e minierave të thella, veçanërisht në Oqeanin Paqësor. Ekspertët paralajmërojnë se nevojiten kërkime urgjente për të vlerësuar rreziqet ndaj këtyre gjitarëve detarë.
Hulumtimi, i botuar në revistën Frontiers in Marine Science, zbulon se ndotja akustike në veçanti mund të jetë jashtëzakonisht e dëmshme për këto krijesa të ndjeshme dhe inteligjente.
Shkencëtarët flasin për një shqetësim të vazhdueshëm nga i cili krijesat e detit nuk mund të shpëtojnë, madje duke e paralelizuar me punën e zhurmshme të ekipeve të ndërtimit apo në një lagje njerëzore.
“Imagjinoni lagjen tuaj duke u ndërprerë nga punët e ndërtimit që vazhdojnë 24 orë në ditë, 7 ditë në javë. Jeta juaj do të ndryshonte në mënyrë dramatike. Shëndeti juaj mendor do të rrezikohej, ju mund të ndryshoni sjelljen tuaj për t’i shpëtuar të gjithave. Nuk është ndryshe për balenat apo delfinët”, shpjegon Dr. Kirsten Thompson, nga Universiteti i Exeter.
Siç vërejnë shkencëtarët dhe organizatat, zhurma e makinerive të rënda të minierave do të prodhojë zhurmë që do të shtrihet në thellësi të ndryshme, duke ndërprerë frekuencat në të cilat komunikojnë cetacet. Në fakt, studimi arrin në përfundimin se shqetësimi i vazhdueshëm mund të shkaktojë sëmundje.
Deri më sot, studimet e ndikimeve janë kufizuar në speciet bentike, pasi kjo është zona e prekur. Megjithatë, shkencëtarët paralajmërojnë se efektet mbi cetacet dhe kafshët e tjera të mëdha detare që mund të jenë në rrezik nga ndotja akustike duhet të vlerësohen përpara se të jepen lejet e minierave.
Delfinët dhe balenat me gunga janë ndër 25 llojet e cetaceve që gjenden në zonën Clarion-Clipperton midis Meksikës dhe Havait në Oqeanin Paqësor, një zonë detare që thuhet se është e pasur me minerale.
Megjithatë, kompanitë minerare, kanë siguruar deri më tani 17 kontrata eksplorimi minerare në thellësi të kësaj pjese të Paqësorit.
Edhe pse kompanitë nuk kanë marrë ende leje për të filluar minierat komerciale, ato po kërkojnë nga qeveritë të fillojnë kërkimet në korrik.
“Minierat në ujëra mund të shkaktojnë probleme për oqeanet në mënyra që ne nuk i kuptojmë plotësisht, dhe dëmtime të specieve si balena blu që kanë qenë në qendër të përpjekjeve të ruajtjes për vite,” vëren Louisa Casson, një anëtare e Paqe Jeshile. /abcnews.al
