Jeni një person që shani shumë? Sharja nuk ka pasur interes shkencor dhe supozohet të jetë thjesht një shenjë e agresionit, aftësisë së dobët gjuhësore, apo edhe inteligjencës së ulët. Tani ka disa prova që sfidojnë këtë pikëpamje. Një rishikim i më shumë se 100 punimeve akademike, tregon se përdorimi i fjalëve tabu mund të ndikojë në mënyrën se si ne mendojmë, veprojmë dhe lidhemi me njëri-tjetrin.
Fuqia e sharjes ngjall emocione
Të sharat ngjallin emocione. Kjo mund të matet nga përgjigjet autonome si djersitja e shtuar dhe nganjëherë rritja e rrahjeve të zemrës. Këto ndryshime sugjerojnë se mallkimi mund të aktivizojë “modalitetin” luftarak. Hulumtimet neuroshkencore tregojnë se sharjet mund të lokalizohen në pjesë të ndryshme të trurit sesa zona të tjera të të folurit.
Në mënyrë të veçantë, ai mund të aktivizojë pjesë të “sistemit limbik”. Këto struktura të thella janë të përfshira në aspekte të kujtesës dhe përpunimit të emocioneve që janë instinktive dhe të vështira për t’u frenuar. Eksperimentet e bazuara në laborator tregojnë gjithashtu efekte njohëse.
Ne e dimë se fjalët sharje tërheqin më shumë vëmendje dhe njerëzit i mbajnë mend ato më mirë se fjalët e tjera. Por ato ndërhyjnë edhe në përpunimin kognitiv të fjalëve/stimujve të tjerë, ndaj duket se sharjet ndonjëherë mund të ndërhyjnë edhe në të menduarit.
Në eksperimentet që kërkonin që njerëzit të zhysnin dorën në ujë me akull, sharjet sollën lehtësim dhimbjeje. Në këto studime, një fjalë sharje çon në tolerancë më të lartë ndaj dhimbjes dhe një prag më të lartë dhimbjeje në krahasim me fjalët neutrale.
Fuqia e sharjeve në marrëdhëniet tona
Por sharjet nuk prekin vetëm veten tonë fizike dhe mendore – ajo gjithashtu ndikon në marrëdhëniet tona me të tjerët. Hulumtimet në komunikim dhe gjuhësi kanë treguar një sërë qëllimesh të dallueshme sociale për sharjet – nga shprehja e agresionit dhe shkaktimi i ofendimit, tek lidhja shoqërore, humori dhe tregimi.
Gjuha e keqe madje mund të na ndihmojë të menaxhojmë identitetin tonë dhe të demonstrojmë intimitet dhe besim, si dhe të rrisim vëmendjen dhe dominimin ndaj njerëzve të tjerë. /abcnews.al
