Nga Andrei Tapalaga, History of Yesterday
Historia e Jakov Dzhugashvilit, djalit të një prej njerëzve më të fuqishëm në planet gjatë Luftës së Dytë Botërore, është shumë e trishtë. Ai përfundoi duke vrarë veten në një kamp nazist, pa u kujdesur i ati.
Stalini donte vetëm pushtet dhe të fitonte luftën kundër nazistëve aq shumë, saqë hoqi dorë nga me familja.
Besimi Sovjetik
14 Prill 1943, në Kampin e Përqendrimit Sachsenhausen 30 km larg Berlinit ndodhej shumica e ushtarëve sovjetikë të kapur në dy vitet e para të luftës në lindje.
Bashkimi Sovjetik, nga viti 1936-1941, ishte një shtet që kaloi nga izolimi i plotë në statusin e një pjesëmarrësi thelbësor në Luftën e Dytë Botërore. Brenda vendit, Rusia kishte përjetuar, që nga viti 1936, një periudhë represioni shtetëror kundër qytetarëve të saj, të udhëhequr nga Stalini, raporton abcnews.al.
Vlerësimet e historianit britanik Robert Conquest sugjerojnë se 20 milionë qytetarë rusë, armiq të popullit, vuajtën nga spastrimet e mëdha (1936–1938). Proceset politike goditën të gjitha kategoritë shoqërore, nga bashkëpunëtorët e ngushtë të Stalinit deri te kulakët apo oficerët e ushtrisë sovjetike.
Shumica u dënuan me vdekje ose dënime të rënda. Nga 8 milionë të rinj rusë të dënuar, vlerësimet tregojnë se vetëm 10% mbijetuan. Bashkë me ta, gjatë së njëjtës periudhë, u ekzekutuan rreth 35 mijë oficerë të Ushtrisë së Kuqe.
Ndërkombëtarisht, për shkak të kontekstit, Rusia del nga izolimi i vendosur nga Perëndimi dhe arrin më 23 gusht 1939 të nënshkruajë një traktat me Gjermaninë naziste.
Ky është hapi i parë drejt pranimit të Rusisë Sovjetike si partnere të luftës dhe dialogut nga komuniteti ndërkombëtar.
Djali i Stalinit shërbeu ushtar në front
Epoka e trazuar e persekutimit të brendshëm ndaloi papritur, në verën e vitit 1941, kur Gjermania naziste sulmoi BRSS dhe e gjithë vëmendja e liderëve sovjetikë u përqendrua në përpjekjet e luftës.
Këtu fillon historia jonë. Konkretisht, në Smolensk, ku u zhvillua një nga betejat kryesore në frontin lindor, beteja rezultoi në 250,000 viktima ruse. Midis tyre ishin Yakov Dzhugashvili, djali i Catherine Svanidze dhe Joseph Visarionovici Stalin. Yakov lindi më 18 mars 1907 në Borji të Gjeorgjisë dhe ishte fëmija i parë i Stalinit.
I rritur në Gjeorgji, larg kryeqytetit të BRSS, Yakov Dzhugashvili kishte një marrëdhënie më të ftohtë me të atin. Duke jetuar një pjesë të jetës së tij në një mjedis paranojak, së bashku me një baba të pamëshirshëm dhe mizor, nuk është për t’u habitur që djali i diktatorit kishte një paqëndrueshmëri emocionale, gjë që e bëri që në rininë e tij të tentonte vetëvrasjen.
I riu Yakov u përpoq të vriste veten për dashuri, sepse babai i tij nuk ishte dakord me fejesën e tij me një grua hebre.
Yakov Dzhugashvili, në paraburgimin nazist
Në vitin 1941, në fazat e hershme të luftës, Yakov Dzhugashvili u kap dhe u dërgua nga gjermanët në kampin e përqendrimit Sachsenhausen. Së bashku me ushtarë të tjerë rusë, Yakov ra në kontakt edhe me ushtarë dhe oficerë polakë ose britanikë.
Këtu ai mësoi, pak para vdekjes së tij, historinë e masakrës së pyllit të Katinit, siç u tregua nga gazetat gjermane. Disa burime sugjerojnë se gjendja e Yakov u rëndua nga kjo ngjarje, e cila rriti ankthin.
Nëse në fillim gjermanët nuk e dinin që ai ishte djali i Stalinit, atëherë u përpoqën ta përdornin për të rritur efikasitetin e propagandës gjermane në frontin lindor. Yakov propozoi të bashkëpunonte me autoritetet naziste, të cilën ai e refuzoi. Megjithatë, refuzimi i tij nuk mund të bllokonte përpjekjen për të manipuluar gjermanët, të cilët krijuan një propagandë që sugjeronin se Yakov Stalin u dorëzua për të shpëtuar veten.
Ka disa histori të paverifikuara rreth kapjes së Yakov Dzhugashvili. Disa të dhëna sugjerojnë se Stalini nuk qëndroi indiferent ndaj vuajtjeve të djalit të tij dhe u përpoq të organizonte dy përpjekje të pasuksesshme shpëtimi.
Gjithashtu, në fund të luftës, Stalini u përpoq të zbulonte më shumë informacion për fatin e Yakovit, duke ofruar shpërblime për ata që kishin informacion në këtë drejtim, sipas disa burimeve.
Megjithatë, këto histori mbeten vetëm supozime.
Në vitin 1943, pas betejës në Stalingrad, kur sovjetikët kapën marshallin Friedrich von Paulus, duket se gjermanët propozuan një shkëmbim: djali i Stalinit kundër marshallit.
Përgjigja e Stalinit duket se ka qenë negative dhe burimet përmendin dy variante. Në të parën, përgjigjja do të ishte “Unë nuk e ndryshoj një marshall me një ushtar” Yakov Dzhugashvili jo vetëm djalin tim Yakov, por miliona djemtë e mi. Nëse nuk i lironi të gjithë, djali im do të ketë të njëjtin fat.
Është e paqartë nëse fshihej një baba pas këtyre fjalëve për pozitën e një njeriu të shtetit apo thjesht Stalini mbeti i pandjeshëm ndaj vuajtjeve të djalit të tij, raporton abcnews.al.
A kishte frikë Stalini se një shkëmbim eventual i të burgosurve do të dobësonte moralin e shoqërisë në një moment ende delikat ose, përkundrazi, do të refuzonte çdo negociatë për të mos u perceptuar si një lider i dobët?
Këtë, ndoshta nuk do ta dimë kurrë. Siç nuk do ta dimë pse, më 14 prill 1943, një oficer i ri rus, kaloi qëllimisht vijën e demarkacionit të kampit të përqendrimit Sachsenhausen, duke u vrarë në vend të kësaj nga një plumb nazist.
/abcnews.al