Nikaragua është një nga aleatët më të ngushtë të Rusisë në Amerikën Latine. Diktatori Daniel Ortega me dekret autorizoi praninë e shtuar të trupave ruse në vend. Uashingtoni reagoi menjëherë.
“Nëse sistemet e raketave amerikane mund të arrijnë pothuajse në Moskë nga territori ukrainas, është koha që Rusia të vendosë diçka më të fuqishme pranë qyteteve amerikane”. Fjalët e prezantueses së televizionit shtetëror rus, Olga Skabeeva, tingëlluan si triumfuese kur ajo njoftoi të enjten e kaluar, se trupat ruse, anijet dhe avionët do të vendosen në Nikaragua në gjysmën e dytë të vitit, “sigurisht”, sipas moderatores, për qëllime humanitare.
Lajmi alarmoi edhe Kosta Rikën fqinje në jug, e cila nuk ka forcat e veta të armatosura që nga viti 1948. “Natyrisht, si një vend paqësor që mori vendimin historik për të mos pasur ushtri, Kosta Rika është e shqetësuar nëse një fqinj përtej kufirit fillon të ndërtojë forca ushtarake,” tha Presidenti Rodrigo Chaves.
Shkelje flagrante të të drejtave të njeriut
SHBA-ja natyrisht që reagoi menjëherë pas këtij lajmi. Duke folur për DW-TV, Brian Nichols, i cili është i ngarkuar me çështjet e hemisferës perëndimore në Departamentin e Shtetit të SHBA-së, dënoi ashpër vendimin e Nikaraguas. “Nikaragua ka ftuar forcat ruse për manovra, ndërsa Rusia pushton një vend fqinj si Ukrainën, ku po bëhen shkeljl të rënda të të drejtave të njeriut. Ne e konsiderojmë këtë një provokim nga regjimi i Nikaraguas”. Nichols la të kuptohet gjithashtu se mund të ketë një përgjigje nga Uashingtoni.
“Ne kërkuam lirimin e të burgosurve politikë dhe respektimin e normave demokratike si dhe shmangien e provokimeve ndaj fqinjëve. Por kjo kaloi pa u vënë re. Është e qartë se ne duhet të përdorim të gjitha instrumentet që kemi në dispozicion për të shprehur mosmiratimin tonë”, tha Nichols për DW-TV në Samitin e Amerikave në Los Anxhelos.
Pas shtypjes së përgjakshme të protestave masive në 2018 dhe zgjedhjeve presidenciale të manipuluara në nëntor 2021, Daniel Ortega dhe gruaja e tij, si dhe zëvendëspresidenti Rosario Murillo sundojnë vendin e vogël të Amerikës Qendrore me dorë të hekurt. Dhjetra liderë të opozitës janë arrestuar vitin e kaluar, duke përfshirë shumicën e kundërshtarëve të Ortegës në atë kohë. Qeveria e Ortegës ka ndaluar qindra organizata joqeveritare me arsyetimin se ato veprojnë në emër të shteteve të huaja dhe interesave të tyre. Dhjetëra mijëra nikaraguanë janë larguar nga vendi vitet e fundit për shkak të represionit shtetëror dhe mungesës së perspektivës.
Rreziku real?
Analistët amerikanë si Stephen Blank i Institutit të Kërkimeve të Politikës së Jashtme, kanë frikë se Rusia mund të joshet dhe të zgjerojë praninë e saj ushtarake në Nikaragua pikërisht për shkak të luftës në Ukrainë. Leja e përkohshme për të ankoruar anijet luftarake ruse në portet e Nikaraguas mund të bëhet lehtësisht një bazë e përhershme detare. Pikërisht kështu ka ndodhur në Siri, Sudan dhe Myanmar, shkruan Blank në një artikull për uebsajtin “The Hill”, njofton DW. Qeveria amerikane duhet të reagojë absolutisht, sipas përfundimit të ekspertit të Evropës Lindore, Stephen Blank.
Carolina Jiménez, presidente e Zyrës së Uashingtonit për Amerikën Latine (WOLA), një organizatë joqeveritare që fokusohet në të drejtat e njeriut, sheh gjithashtu nevojën për veprim në një intervistë me DW: “Dekreti i Ortega-s është një provokim i panevojshëm. Është në fakt një leje jo tepër e dëmshme që rinovohet periodikisht, por që paraqitet në një kontekst të ri, të luftës në Ukrainë”, thotë Carolina Jiménez.
Sipas Jiménez, shqetësimet e Kosta Rikës dhe vendeve të tjera fqinje janë absolutisht të justifikuara. Sipas saj, këto vende nuk duhet të shikojnë gjithmonë nga Uashingtoni në situata të tilla, por duhet të ndërmarrin veprime vetë. Ajo përfshin shprehimisht Meksikën, presidenti i së cilës Lopez Obrador, kohët e fundit u shpreh në favor të pjesëmarrjes së Nikaraguas, Venezuelës dhe Kubës në samitin e Amerikës në SHBA: “Amerika Latine duhet të aktivizojë kanalet e veta diplomatike. Ne nuk duhet të harrojmë se kriza politike në Nikaragua ka një ndikim edhe në Meksikë, e cila po pranon gjithnjë e më shumë azilkërkues nga Nikaragua, të cilët po largohen nga një vend i shkatërruar nga abuzimet e të drejtave të njeriut”, tha presidentja e WOLA.
Të hënën, Departamenti Amerikan i Shtetit lëshoi një deklaratë për shtyp duke bërë thirrje për lirimin e menjëhershëm të më shumë se 180 të burgosurve politikë në Nikaragua dhe njoftoi për kufizime të reja vizash për 93 persona të lidhur me qeverinë në vend, të cilët i akuzoi për “minim të demokracisë në Nikaragua”. /DW
