Loading ...
Banorët në të dy anët e kufirit mes Tajlandës dhe Kamboxhias u evakuuan masivisht të hënën e 8 dhjetorit, pasi shpërthyen përplasje të reja që lanë të paktën pesë të vdekur.
Të dyja palët akuzuan njëra-tjetrën për nisjen e dhunës, e cila është konfrontimi më serioz mes dy vendeve që nga marrëveshja e armëpushimit në korrik.
Kryeministri tajlandez Anutin Charnvirakul tha se vendi i tij “nuk ka dashur kurrë dhunë” por do të “përdorë mjetet e nevojshme për të ruajtur sovranitetin”, ndërsa ish-lideri kamboxhian Hun Sen akuzoi “pushtuesit” tajlandezë për provokim hakmarrës.
Që nga maji, tensionet e përshkallëzuara mes fqinjëve kanë shkaktuar mbi 40 viktima, si dhe ndalime importesh dhe kufizime udhëtimi.
Të hënën, ushtria tajlandeze tha se trupat e saj kishin reaguar ndaj zjarrit kamboxhian në provincën Ubon Ratchathani, përfshirë edhe me sulme ajrore përgjatë kufirit të diskutueshëm, ndërsa ministria e mbrojtjes në Phnom Penh tha se ishin forcat tajlandeze që sulmuan të parat, në provincën Preah Vihear të Kamboxhias.
Sipas zyrtarëve nga të dyja palët, të paktën një ushtar tajlandez dhe katër civilë kamboxhianë u vranë, ndërsa dhjetëra njerëz u plagosën si pasojë e luftimeve të së hënës.
Fëmijët, viktimat e padukshme
Mësuesi tajlandez Siksaka Pongsuwan paralajmëroi se viktima të tjera të padukshme të përplasjeve janë fëmijët që jetojnë pranë kufirit, të cilët “po humbasin mundësi dhe kohë të çmuar” krahasuar me bashkëmoshatarët e tyre në qytete më të qeta.
Rreth 650 shkolla në pesë provinca tajlandeze janë urdhëruar të mbyllen për arsye sigurie, tha ministri i arsimit.
Videot e ndara në rrjetet sociale tregojnë skena kaotike në shkollat e provincave kufitare të Kamboxhias, ku prindërit nxitojnë të marrin fëmijët në shtëpi.
Në korrik, gjatë periudhës së provimeve të fëmijëve, shpërthyen pesë ditë luftime të ashpra mes dy vendeve. Pas kësaj, shkolla e Pongsuwan e kaloi mësimin online, por jo të gjithë nxënësit mund të kishin akses, pasi disa nuk kishin internet, ndërsa iPad-et e shpërndara nuk arritën tek të gjithë.
Ish-gazetari kamboxhian Mech Dara publikoi disa video ku fëmijët shihen duke vrapuar të frikësuar nga shkollat. Ai shkroi: “Sa herë duhet që këta fëmijë të vuajnë një mjedis tronditës? Luftimet pa kuptim u sjellin fëmijëve makthe të tmerrshme.”
Ai ndau edhe një foto të një djali, ende me uniformën e shkollës, duke ngrënë ushqim në një bunker nëntokësor. “Pse ky fëmijë dhe familja e tij duhet të hanë ushqimin në bunker…?”, shkroi ai.
Ndërkohë, Pongsuwan i tha BBC-së se ai dhe fqinjët e tij janë të pavendosur nëse duhet të evakuohen, edhe pse të shtëna dëgjohen herë pas here në fshatin e tij. “Nëse pyesni nëse kemi frikë, po kemi… Duhet të ikim? A do të jetë vërtet më e sigurt? Apo duhet të qëndrojmë?”, tha ai.
Një konflikt shekullor
Mosmarrëveshja kufitare mes dy vendeve të Azisë Juglindore u përshkallëzua ndjeshëm më 24 korrik, kur Kamboxhia lëshoi raketa drejt Tajlandës, e ndjekur nga sulme ajrore tajlandeze.
Disa ditë më vonë, Bangkoku dhe Phnom Penhi ranë dakord për një “armëpushim të menjëhershëm dhe pa kushte” të ndërmjetësuar nga kryeministri malajzian Anwar Ibrahim.
Në tetor, të dyja palët nënshkruan një marrëveshje armëpushimi gjatë një ceremonie me presidentin e SHBA-ve Donald Trump në Malajzi. Në atë kohë, Trump e quajti një arritje historike në përfundimin e konfliktit kufitar.
Por vetëm dy javë pas nënshkrimit, Tajlanda tha se do të pezullonte zbatimin e marrëveshjes, pasi dy ushtarë të saj u plagosën nga një shpërthim mine pranë kufirit kamboxhian.
Kamboxhia, e cila e propozoi Trump-in për Çmimin Nobel të Paqes për rolin e tij në ndërmjetësimin e armëpushimit, ka pohuar vazhdimisht se mbetet e përkushtuar ndaj marrëveshjes.
Tajlanda dhe Kamboxhia kanë kontestuar sovranitetin territorial përgjatë kufirit të tyre prej 800 km për më shumë se një shekull, që nga caktimi i kufijve pas pushtimit francez të Kamboxhias.
