Sipas raportimeve të deritanishme, personi i armatosur i quajtur David Kozak, i cili vrau 14 persona në Universitetin historik të Pragës, ka vdekur, me autoritetet e vendit që thonë se ai ishte “i frymëzuar nga një ngjarje e ngjashme në Rusi”.
E vërteta është se motivet e tij ende nuk dihen, Shefi i policisë së Pragës Martin Vodrasek tha se policia beson se Kozak vrau babanë e tij në qytetin Hostun.
Për këtë rast konkret, pjesët e enigmës do të zbardhen shumë shpejt, por ajo që është e sigurt është se do të ishte e vështirë për këdo, e aq më pak një ekspert, të pretendonte se Çekia ka pasur gjithmonë problem me vrasjet masive.
Në vitin 2015, një burrë 63-vjeçar vrau shtatë burra dhe një grua përpara se të vriste jetën brenda një restoranti në qytetin e Uhersky Brod. Në vitin 2019, një burrë vrau shtatë persona në një dhomë pritjeje në spital në Ostrava. Sulmuesi kreu vetëvrasje rreth tre orë pas sulmit.
Edhe pse nuk ka asnjë profil të vetëm për të gjithë autorët, amerikanët kanë bërë hapa përpara në krijimin e “portretit” të një autori tipik që zgjedh të vrasë në një kolegj apo universitet.
Për më tepër, SHBA-ja ka spikatur për shumë dekada për rritjen e fenomenit të të shtënave masive në oborret dhe sallat e shkollave, raporton abcnews.al.
Profili i autorëve
Sipas të dhënave, vrasësi në kolegj priret të jetë një mashkull me ngjyrë, i cili është student dhe ka një histori dhune dhe traumash në fëmijëri. Të gjithë sulmuesit në shkolla kishin një histori të sëmundjeve mendore dhe kanë vrarë veten pas sulmeve.
78% kanë përjetuar trauma në fëmijëri dhe kanë pasur precedentë penalë. 44% shërbyen në ushtri. 56% e autorëve ishin emigrantë, shumë më i lartë se ata që kanë qëlluar në masë në tërësi, nga të cilët 15% ishin emigrantë.
Bashkëthemeluesi i Projektit të Dhunës, James Densley, ka thënë se “mund të ndodhë që emigrantët me ngjyrë të ndihen shumë të shkëputur nga shkolla. Ata mund të vuajnë nga racizmi ose përjashtimi, mund të ndihen të tjetërsuar.
Dhe ata, ne e dimë, janë faktorë rreziku për sulme të tilla.
1/3 e autorëve të kolegjit ishin të bardhë, 44% ishin aziatikë dhe 22% ishin minoritete të tjera. Mosha mesatare e një sulmuesi amerikan të kolegjit ishte 28 vjeç.
Eksperti i të shtënave masive në kolegj dhe shkolla, Robin M. Kowalski, profesor i psikologjisë në Universitetin Clemson, tha se shumica e njerëzve që sulmojnë shkollat janë të bardhë, meshkuj, kanë një moshë mesatare 15 vjeç, ndihen të margjinalizuar ose të frikësuar, Dhe ata priren të jenë studentë shkollave ku kryejnë krimin.
Në rastin e David Kozak, ai mbante një armë legalisht. Autoritetet çeke po hetojnë nëse mesazhet në rusisht në Telegram me emrin David Kozak kanë të bëjnë më tragjedinë, raporton abcnews.al.
Në njërën prej tyre përmendeshin dy të shtënat me armë në Rusi. Sulmet në universitete, krahasuar me ato në shkollat fillore, kanë më shumë gjasa të ndodhin pas konflikteve ndër personale midis studentëve, tha Kowalski.
Njerëzit që sulmojnë shkollat fillore kanë më shumë gjasa të kenë një histori problemesh psikologjike, përvoja të refuzimit afatgjatë ose akute. Për shembull, autorët e të shtënave në Sandy Hook dhe Columbine u diagnostikuan me një sërë problemesh psikologjike”, shkroi Kowalski.
Ish-agjenti i FBI-së Javed Ali thotë se për shkak se shumica e të shtënave në shkollë janë “sulme të ujqërve të vetmuar”, në një akt të kryer nga një person, mendësia e autorit duhet të kuptohet, duke përfshirë sfondin, ankesat dhe gjendjen e tij mendore, për të kuptuar vërtet motivin e tij.
Por sigurisht është i rëndësishëm është mendimi i studentëve në lidhje më këta persona që vrasin institucioneve arsimore, raporton abcnews.al.
Sipas një studimi të Universitetit Alfred në SHBA, për djemtë, katër arsyet kryesore pse dikush zgjedh të vrasë në vende të tilla është për t’u hakmarrë ndaj atyre që e lëndojnë (ngacmimi, etj.), kanë probleme mendore dhe kanë qenë viktima të abuzimit fizik në shtëpi.
Për vajzat, arsyet kryesore ishin: fëmijët e tjerë i sulmojnë, tallen me to ose i ngacmojnë dhe kanë qenë viktima të abuzimit në shtëpi.
Pra duket se në ambientet e institucioneve arsimore ka shumë stimuj që do të nxjerrin në pah karakteristikat tejet të ndjeshme të autorëve, të cilët duke qenë në gjendje t’i menaxhojnë ato, kthehen për t’u hakmarrë ndaj mjedisit të tyre, pra shokëve të tyre duke vendosur t’i vrasin.
/abcnews.al
