Nga Gabriel Scally, The Guardian
Vitin e kaluar qeveria britanike bëri një seri gabimesh në mënyrën sesi e trajtoi pandeminë Covid-19. Ndërsa vendet nga Tajlanda dhe SHBA po luftojnë një tjetër valë infeksionesh të nxitura nga variantet e reja, Mbretëria e Bashkuar po rrezikon të bëjë një tjetër gabim historike që mund të heqë shansin tonë për t’i dhënë fund kësaj pandemie.
Për shkak se rastet e koronavirusit vazhdojnë të rriten në të gjithë botën, rreziku i varianteve ndaj vaksinave po rritet. Zërat e shëndetit publik tashmë kanë paralajmëruar që nëse nuk vaksinojmë me shpejtësi popullatën, gjenerata janë aktuale e vaksinave Covid-19 mund të jetë jo efektive brenda vitit. Nevoja për një shtirje të shpejtë, globale, të vaksinimit është e qartë dhe urgjente.
Pandemitë, sipas përkufizimit, janë kriza shëndetësore globale. Pavarësisht sa e lartë mund të jetë shkalla e vaksinimit, pavarësisht nga kufizimet që vendosim në udhëtim, ne nuk do të jemi të sigurt nga Covid-19 derisa të kemi shtypur virusin në të gjithë globin. Siç qëndrojnë gjërat, shumë vende në hemisferën jugore mund të mos arrijnë të arrijnë vaksinimin masiv deri në vitin 2024 . Kjo vonesë e gjatë na vë të gjithëve në rrezik.
Vendet e pasura të tilla si Britania e Madhe kanë blerë vaksina të mjaftueshme për popullsinë pothuajse tre herë. Mbretëria e Bashkuar, thonë ministrat, është duke mbështetur imunizimin në vendet me të ardhura të ulëta përmes Covax, një skemë globale e prokurimit të vaksinave. Por programi synon vetëm të vaksinojë 20% të popullsisë së vendeve pritëse këtë vit.
Kjo nuk fillon t’i afrohet pragut të nevojshëm për imunitetin e popullsisë. Dhe, për këtë arsye, nuk do të parandalojë rrezikun e mutacioneve të rrezikshme. Qasja e Covax bazohet në parime bamirësie dhe nuk është i aftë të lëvizë aq shpejt sa t’i japë fund kësaj pandemie. Kjo është, pjesërisht, për shkak të një mungese financimi. Por edhe me më shumë fonde, thjesht nuk janë prodhuar ose planifikuar doza të mjaftueshme për të gjithë botën.
Prodhimi po kufizohet sepse kompanitë farmaceutike kanë refuzuar të ndajnë teknologjinë e tyre të vaksinave dhe rregullat e pronësisë intelektuale parandalojnë vendet që të krijojnë versionet e tyre gjenerike të vaksinave. Kjo do të thotë që jemi të kufizuar në zinxhirët e furnizimit të kompanisë mbajtëse të patentave. Për shkak të kësaj pengese, po përdorim vetëm një pjesë të kapacitetit botëror të mundshëm të prodhimit të vaksinave.
Më shumë se 100 kombe, të udhëhequra nga India dhe Afrika e Jugut, po bëjnë presion për të pezulluar përkohësisht rregullat e patentave në Organizatën Botërore të Tregtisë gjatë kësaj pandemie. Por lëvizja është bllokuar nga një numër i vogël vendesh, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar dhe SHBA-në, si dhe BE-në.
Gjatë kësaj pandemie, Indepedent Sage, ka kërkuar të drejtojë qeverinë dhe të veprojë si një zë politik jo-partiak për politikën e shëndoshë të shëndetit të popullsisë. Detyrat tona zakonisht nuk shtrihen në çështjet e tregtisë ndërkombëtare. Por në këtë rast rreziku për shëndetin publik është i qartë.
Duke ndihmuar në bllokimin e heqjes dorë nga patentat, qeveria e Mbretërisë së Bashkuar po mbyt prodhimin e vaksinave, që do të thotë që shumë vende do të presin me vite për doza të mjaftueshme. Kjo rrezikon ta lini virusin të shfrenohet, duke çuar në variante të reja dhe duke e vënë në rrezik programin tonë të vaksinimit. Do të ishte një veprim i pamatur i vetë-gjymtimit.
Këtë javë ish-udhëheqësit botërorë në të gjithë vendet dhe traditat politike i bënë thirrje Presidentit Biden të mbështesë një heqje dorë nga rregullat e së drejtës së pronës intelektuale për vaksinat Covid. Në SHBA, administrata e Biden po konsideron sesi mund t’i plotësojë këto kërkesa./Përshtati nga The Guardian, e.b-abcnews.al
