Nga Seth, J.Frantzman, The Hill
19 vite pas Intifadës së Dytë(një kryengritje palestineze kundër Izraelit), Ministri i Jashtëm Yair Lapid ka njoftuar se statusi simbolik po rikthehet. Ky është një moment i rëndësishëm për Izraelin, jo vetëm sepse Izraeli ka përmirësuar marrëdhëniet me dhjetëra vende afrikane, por gjithashtu sepse ky vendim vjen në mes të një aktiviteti për përmirësimin e marrëdhënieve të jashtme me Izraelin.
Lapid ka folur për një epokë të re me Bashkimin Europian, Marokun, Gjirin, Sudanin dhe shumë vende të tjera. Marrëdhëniet e reja të Izraelit me vende të tilla si Emiratet e Bashkuara Arabe Bahreini, Sudani dhe Maroku, ishin një gur themeli i administratës së Trump për Marrëveshjet Abraham vitin e kaluar.
Ish Kryeministri Benjamin Netanyahu, në pushtet për më shumë se një dekadë, luajti një rol kryesor në kultivimin e këtyre lidhjeve të reja, raporton abcnews.al
Sidoqoftë, ndërsa përpjekja e Netanyahut për të pozicionuar Izraelin si një udhëheqës botëror në teknologjinë e mbrojtjes dhe një nga vendet më të forta në Lindjen e Mesme padyshim që përmirësoi pozicionin e Izraelit në disa fronte, por takimet me udhëheqësit arabë ishin të rralla.
Kjo për shkak se Netanyahu kishte një marrëdhënie të mira me Mbretërinë e Jordanisë dhe gjithashtu duket se përdori edhe lidhjet e reja të Emirateve të Bashkuara Arabe. Doktrina e Netanyahut ndërsa ishte në detyrë mbase mund të përmblidhet në një deklaratë në gusht të 2018 që ai bëri, duke pretenduar se “të dobëtit fshihen nga historia ndërsa të fortët mbijetojnë. Të fortët respektohen.”
Kjo politikë, e kombinuar me investime në teknologji, mbrojtje ajrore dhe kibernetike, e bëri Izraelin një vend të fortë, por kur bëhej fjalë për aspektet më të hijshme të diplomacisë, Netanyahu shpesh preferonte bisedat private në krahasim me ceremonitë publike që mund të tregonin marrëdhëniet e Izraelit.
Për shembull, në raportet e vitit 2014 thuhej se Netanyahu dhe Presidenti i Egjiptit Abdel Fattah al-Sisi flisnin shpesh , por u takuan publikisht vetëm në 2017. Deklaratat dhe takimet publike kanë rëndësi. Qeveria e re izraelite – e cila kombinon partitë nga e djathta në të majtën ekstreme dhe përfshin një parti politike arabe në koalicion – ka marrë komente pozitive nga e gjithë Lindja e Mesme, raporton abcnews.al
Presidenti i Turqisë, i cili e ka kritikuar shpesh Izraelin, bisedoi me Isaac Herzog, për 40 minuta 12 korrik dhe përgëzoi qeverinë e re të Izraelit, dhe Lapid takoi homologun tij Bahraini në Romë në 27 qershor.
Lapid gjithashtu u takua me Ministrin e jashtëm të Egjiptit më 11 korrik, pas takimit me homologun e tij jordanez në 8 korrik. Lapid udhëtoi në Emiratet e Bashkuara Arabe për të hapur ambasadën e re të Izraelit dhe tha se synon të udhëtojë në Marok së shpejti.
“Ky është një fillim i ri, ”tha ai në një takim të fundit të Këshillit të Punëve të Jashtme të BE-së. Takimet dhe deklaratat e shumta të nivelit të lartë si kjo ilustrojnë se si Izraeli ka krijuar marrëdhënie të reja.
Për shumë vite, Izraeli i shmangi takime të tilla – Netanyahu madje mori rolin e ministrit të tij të jashtëm, duke zbrazur ministrinë e jashtme dhe duke vonuar dhjetëra emërime kryesore diplomatike .
Diçka e tillë e la Izraelin pa ambasadorë dhe diplomatë kryesorë. Kjo do të thotë që ndërsa Izraeli ishte në gjendje të përmirësonte marrëdhëniet me Çadin, Guinenë dhe me Sudanin gjatë kohës që Netanyahu ishte në detyrë, ai rrallë krijonte lidhje të reja.
Netanyahu madje udhëtoi në Oman në 2018. Ky dështim për të përmirësuar marrëdhëniet tregon se paqja përmes forcës ishte një nga mitet e administratës Netanyahu për të nxitur pranimin e Izraelit në rajon.
Normalizimi është një gjë, por zhvillimi i takimeve publike dhe diplomatëve izraelitë dhe udhëheqësve arabë që vizitojnë Izraelin është një mesazh për publikun në të gjithë Lindjen e Mesme. Qeveria e re izraelite ka sjellë shpresë për krijimin e marrëdhënieve të reja midis Izraelit dhe vendeve të tjera, përfshirë Jordaninë.
Sidoqoftë, kjo qeveri do të tregohej inteligjente nëse do të mësonte nga disa prej premtimeve të parealizuara të epokës së Netanyahut. Shumë vende duan të përmirësojnë marrëdhëniet me Izraelin, por ata gjithashtu dëshirojnë që Izraeli të marrë seriozisht nevojën për ti dhënë fund tensioneve me palestinezët.
Pavarësisht nëse është Omani, Emiratet e Bashkuara Arabe apo vende të tjera, çështja Palestineze ka rëndësi. Është e rëndësishme të shohësh një qeveri të re që ndërmerr hapa konkretë në drejtimin e duhur.
/abcnews.al