Milton Friedman, ishte një ekonomist dhe matematicien i klasit botëror, i cili e pa realitetin e botës sonë përmes numrave, dhe përmes këtyre numrave, ai gjithashtu ishte në gjendje të parashikonte lehtësisht se si do të dukej e ardhmja.
Në kulmin e karrierës së tij në 1976, kur fitoi Çmimin Nobel për Shkenca Ekonomike, ai u kritikua nga shumë njerëz të cilët, në atë kohë, e cilësuan pikëpamjen e tij liberale për botën në një mënyrë negative.
Sot, të njëjtët njerëz tërhiqen nga mendimet e tyre rreth pikëpamjeve të Friedman-it mbi ekonominë e së ardhmes, pasi shumica rezultuan të vërteta.
Nevoja për një sistem të ri monetar të përshtatshëm për shekullin XXI
Parashikimi më i rëndësishëm dhe më pak i besueshëm që Friedman bëri para fillimit të shekullit të 21-të ishin kriptovalutat. Ai dalloi potencialin e vërtetë të internetit dhe efikasitetin që do t’i sillte këtij brezi të ardhshëm.
Duke parë platformën premtuese të sjellë nga web 1.0 , ai gjithashtu vuri re se do të lindte nevoja për krijimin e monedhave elektronike që do të përdoren ndërkombëtarisht, raporton abcnews.al.
Ideja ishte që të kishim një monedhë elektronike të përshtatshme për platformën e së ardhmes. Numri i konsumatorëve që përdorin tregtinë elektronike pritet të dyfishohet në katër vitet e ardhshme.
Friedman ishte në gjendje t’i parashikonte të gjitha ato gjëra si një statisticien.
Parashikimi i Bitcoin
Në një intervistë të vitit 1999 të kryer nga Unioni Kombëtar i Tatimpaguesve, Friedman kishte parashikuar një monedhë të tillë elektronike, dhe me të vërtetë ishte hera e parë që dikush e tha publikisht, atë që ne sot e quajmë sot kriptovaluta. Friedman përshkroi konceptin e një monedhe të decentralizuar:
Një monedhë e decentralizuar, siç janë shumica e kriptomonedhave sot ose bitcoin, është shembulli i përsosur.
Koncepti i kriptomonedhave dhe besueshmëria e tyre është ende në pikëpyetje nga shumë ekonomistë sot, por Friedman i siguroi të gjithë se një ndryshim i tillë në sistemin monetar është i pashmangshëm.
Por kishte edhe një anë negative, si p.sh. avantazhi që kjo do t’u ofronte kriminelëve. Ky aspekt u shfrytëzua shumë (dhe është ende sot) nga kriminelët duke shitur drogë, armë dhe shërbime të tjera të paligjshme në këmbim të kriptomonedhave.
Me ose pa kriptovaluta, kriminelët do të ekzistojnë ende, dhe në vend që ta shohin këtë si një ndryshim të fuqishëm, është më shumë një përshtatje me normat e konsumatorëve brenda shekullit të 21-të.
Ne kemi arritur një pikë në kohë ku njerëzit kanë filluar të ndryshojnë në kohë me shfaqjen e teknologjisë së re. Sipas Friedman-it, ky është një faktor pozitiv pasi motivon botën të ndjekë evolucionin dhe të ndjekë një jetë më të mirë në përgjithësi.
Një nga aspektet më të rëndësishme që ai kishte përmendur është se kjo do t’i lejonte popullatës së botës të jetonte si një shoqëri vërtet e lirë ku korporatat do të fillonin të humbisnin pushtetin pasi nuk do të kishin kontroll mbi prodhimin e kësaj monedhe elektronike, raporton abcnews.al.
Bitcoin ishte kriptomonedha e parë, ose siç e quajti Friedman “e-cash” që u krijua. Vetëm pak njerëz ishin të vetëdijshëm për bitcoin në vitin 2009 kur u lançua, dhe shumë më pak nga ata njerëz e kuptuan në të vërtetë konceptin.
Duke lexuar letrën që u botua nga krijuesi i bitcoin Satoshi Nakamoto në 2008, mund të shihni një ngjashmëri midis fjalëve të thënë nga Friedman në 1999 kur bëhet fjalë për teorinë dhe ideologjinë që qëndron pas kësaj monedhe elektronike.
Mjerisht, Friedman nuk arriti të jetonte për të parë që parashikimi i tij rezultoi i vërtetë.
Ai vdiq në vitin 2006 nga shkaqe natyrore.
/abcnews.al
