Situata si ngërçi gjatë notit, afërsia e të fikëtit ose humbja në pyll nuk përjetohen shpesh në jetën tonë. Akoma, 28.8% e njerëzve shkojnë shpesh në departamentin e urgjencës. Për të minimizuar rrezikun tonë, ne duhet të dimë si të sillemi pa panik gjatë situatave ekstreme. Ne të abcnews.al do ju tregojmë disa këshilla që mund të jenë shumë të dobishme në rast se përballeni me rrezik.
Si të veproni nëse ndjeni se po ju bie të fikët
Edhe nëse gjendeni në mesin e një turme me njerëz, përsëri mund të mos keni njerëz që reagojnë shpejt dhe t’ju vijnë në ndihmë nëse ju bie të fikët. Në këtë rast, ju mund të parapëgatiteni:
- Provoni t’i tregoni dikujt pranë jush se çfarë po ndodh dhe kërkoni ndihmë. Provoni ta mbani veten në një mur dhe ngadalë uluni.
- Shtrihuni me këmbë të ngritura ose uluni me kokën ulur midis gjunjëve.
- Merrni frymë thellë.
- Mundohuni të nuhatni dhe të gulçoni dy herë me gojën mbyllur dhe pastaj merrni frymë. Studiuesit kanë zbuluar se kjo metodë ndihmon që presioni i gjakut dhe rrahjet e zemrës tuaj të mos ulen.
Si të mbijetoni nga një rënie nga lartësia
Në rast se bini nga një lartësi ekstreme, përpiquni të mbani mend:
- Imitoni një parashutist. Gjoksi dhe koka juaj duhet të drejtohen poshtë. Zgjasni krahët dhe këmbët dhe përkulini në një kënd 90 gradë.
- Gjeni një vend për t’u ulur. Mund të jenë kashtë dhe shkurre që mund të funksionojnë si jastëk. Uji është i sigurt vetëm nëse rënia juaj është rreth 150 metra e lartë ose më pak.
- Vendosni trupin tuaj në një pozicion vertikal për të goditur tokën. Është më mirë të biesh përpara sesa prapa.
- Mbroni kokën me krahët e mbyllur bashkë.
Nëse po bini nga një mal ose një shpat, këto këshilla të vogla mund t’ju ndihmojnë të shmangni lëndime serioze.
- Ndani rënien tuaj në pjesë duke goditur një shkëmb ose një pemë. Kap objektet në rrugën tënde që janë bashkangjitur në mal.
- Mos e mbani trupin tuaj të ngurtë, sepse mund të jetë i dëmshëm për organet tuaja të brendshme.
- Mbroni kokën me duart tuaja të mbyllura së bashku.
- Uluni në këmbë me gjunjë paksa të përkulur.
- Shmangni rënien në shpinë. Është më mirë të bjerni anash
Si t’i mbijetoni rrufeve
- Kushtojini vëmendje ndjesive të trupit tuaj kur jeni jashtë. Para goditjes së rrufesë, ju mund të ndjeni qimet në trupin tuaj të ngriturz.
- Përkuluni si një kapës bejsbolli dhe vendosni kokën midis gjunjëve. Mundohuni të jeni sa më ulët që të mundeni, por asnjëherë mos u shtrihuni.
- Vendosni duart mbi veshët tuaj për të minimizuar humbjen e dëgjimit.
- E vetmja gjë që duhet të prekë tokën duhet të jenë shputat e këmbëve tuaja.
Si të mbijetoni në një shkretëtirë
Nëse keni humbur në shkretëtirë, të kesh një taktikë mbijetese është thelbësore.
- Mos lëviz gjatë ditës. Zgjidhni natën më të freskët për të udhëtuar në distanca të gjata në mënyrë që të kurseni ujin në trupin tuaj.
- Qëndroni në hije gjatë ditës. Ju mund të bëni një strehë me çdo lloj materiali që mund të gjeni.
- Dërgoni sinjale ndihme. Krijoni tym ditën dhe dritë natën.
- Gjeni një burim uji. Ndiqni kafshët dhe zogjtë, gjeni bimësinë më të gjelbër, kërkoni një shpat të shkëmbinjve të fortë, jo-porozë. Ju ndoshta do të gjeni ujë shiu atje.
- Nëse ndiheni të rraskapitur, mos ecni më tej, por pini disa gllënjka uji (nëse keni) dhe pushoni.
- Qëndroni larg bimëve me gjemba. Ju mund të dëmtoni veten dhe të infektoheni.
Si të mbijetoni në pyje
- Para së gjithash, kërkoni ujë. Mundohuni të kontrolloni zonat e ulëta ku mund të mblidhet uji dhe pranë çdo gjurme kafshësh që shihni. Nëse ka male, kërkoni ujë në rrëzë të shkëmbinjve.
- Nëse keni mbledhur ujë shiu, mos e lini të qëndrojë në një enë shumë gjatë, sepse bakteret mund ta kontaminojnë atë. Pastroni çdo ujë që keni, nëse është e mundur.
- Ndiqni milingonat duke ngjitur pemë. Nëse shihni milingona në pemë, ka një shans që ata të udhëtojnë drejt një burimi lagështie brenda pemës. Nëse e gjeni, futeni ujin drejtpërdrejt në gojën tuaj.
- Por, ki kujdes që të mos gëlltisësh asnjë milingonë.
- Ndizni një zjarr. Gjeni gjethe dhe degë të thata dhe me gur përpiquni të ndizni zjarrin.
- Përdorni zjarr dhe tym për të dërguar sinjale ndihme. Mbuloni zjarrin me një degë të madhe ose me ndonjë tigan për 3-4 sekonda për të mbledhur mjaft tym. Atëherë lëreni tymin të ikë.
Si të mbijetoni nga ngrirja
- Mos përdorni tharëse flokësh, jastëk për ngrohje ose zjarr për t’u ngrohur.
- Pini diçka të ngrohtë, përdorni batanije dhe lagni zonën e ngrirë në ujë të ngrohtë derisa lëkura të bëhet rozë.
- Pasi lëkura të bëhet rozë, thajeni atë me shumë butësi dhe mbështilleni me fasha garzë.
- Vendosni fashë garzë ose topa pambuku midis gishtërinjve ose këmbëve nëse janë të dëmtuar.
- Kërkoni kujdes mjekësor./e.b-abcnews.al