Sondazh

Në SPAK nis epoka Braho:

Shiko rezultatet

Loading ... Loading ...
 

Italia në Shqipëri/ Anna La Rosa: Jam kalabreze, po përpiqem të studioj historinë

schedule22:30 - 24 Dhjetor, 2025

schedule 22:30 - 24 Dhjetor, 2025

Emisioni “Të Gjitha Rrugët të Çojnë në Romë” u transferua këtë herë në Durrës, aty ku shumë italianë po punojnë dhe jetojnë.

Anna La Rosa, gazetare italiane e politikës, tha për gazetarin Artur Nura se është me origjinë nga Kalabria dhe se është pjesë e shoqatës Famiglia Italba.

La Rosa shtoi se është e lumtur në Durrës dhe po përpiqet të studiojë historinë.

Intervistuesi: Pra, kush jeni ju?

Anna La Rosa (ALR): Anna La Rosa.

Intervistuesi: Anna La Rosa. Çfarë përfaqëson Anna La Rosa për dëgjuesit tanë që nuk janë italianë?

ALR: Për ata që nuk janë italianë, unë jam një gazetare italiane, kryesisht një gazetare politike, dhe në vitin 1993 në Itali krijova emisionin e parë politik që tregonte dhe prezantonte politikanët nga afër.

Intervistuesi: Komplimenta per zgjedhjen.

ALR: Më pas isha edhe drejtoreshë e Rai Parlamento.Për ata që nuk janë italianë, kur u bëra drejtoreshë e Rai Parlamento në vitin 2001, gazetarët e televizionit publik italian Rai, shkonin e vinin nga Brukseli në Strasburg për të punuar si korrespondentë. Pra, gjatë asaj periudhe, pata fatin të krijoja zyra të përhershme redaksionale, sepse gjithmonë mendoja – kishim folur për Europën që kur isha e vogël – dhe nuk kishte kuptim të tregoja për politikën e Parlamentit Italian pa filluar me atë të Parlamentit Europian. Dhe sot, sidomos negativisht, po shohim se sa shumë vendime merren në Bruksel ose Strasburg dhe jo në vende të veçanta evropiane.

Intervistuesi: Por ne nuk jemi në Bruksel, ne jemi në Tiranë. Jemi pikërisht në shtëpinë e gjuhës italiane, në Institutin Italian të Kulturës. Pse jeni në Tiranë sot?

ALR: Unë jam në Tiranë sepse jam kalabreze, nga një qytet i bukur aty pranë në Detin Jon, ku mbërritën bronzet e Riace-s, nga Gerace, ku që kur isha i vogël, kishte një kishë të vogël ku priftërinjtë nga bregdeti i provincës së Kozencës, Kalabri, vinin gjithmonë për të festuar ritin në shqip.

Intervistuesi: Pakica historike shqiptare?

ALR: Po pakica historike shqiptare, e cila është shumë e rrënjosur thellë dhe vazhdon të ruajë gjuhën dhe traditat e saj. Dhe kështu, disi si fëmijë, midis kalabrezëve dhe shqiptarëve, nuk e dinim se kush ishte shqiptar ose kalabrez. Pra unë këto rrënjë i kam patur gjithmonë. Dhe tani jam shumë kurioze sepse Shqipëria është një gabim historie, kjo plagë, kjo ndarje, kjo çarje.

Intervistuesi: Mund t’u themi atyre që po dëgjojnë se kombi shqiptar tani është ndarë në pesë shtete të ndryshme. Ne e paguajmë këtë çmim, apo jo?

ALR: Sigurisht, sigurisht që e paguajmë. Unë erdha këtu, si shumë njerëz që keni intervistuar. Duhet ardhur në Shqipëri.

Intervistuesi: A jeni pjesë e shoqatës Famiglia Italba? Emri më thotë shumë, Famiglia Italba.

ALR: Jam pjesë e shoqatës por kur erdha për herë të parë në Shqipëri nuk e imagjinoja se do të gjeja këtë ngrohtësi, këtë bukuri, këtë diell. Këtu të gjithë buzëqeshin kanë kaq shumë dashuri për ne italianët. Pra, për të parafrazuar programin tonë, a do të ketë tani një eksod të kundërt që ka filluar tashmë?

Intervistuesi: Tashmë po.

ALR: E dua shumë Durrësin, duhet ta them. Tirana është një qytet i bukur.

Intervistuesi: Sipas mendimit tim, është kryeqyteti i italianëve në Shqipëri.

ALR: Durrësi është i bukur dhe unë po përpiqem të studioj historinë. Jam këtu për të mësuar, dhe shoqata është një mjet i jashtëzakonshëm për të rilidhur fijet e këputura, për të rikuperuar kujtimet që përndryshe do të rrezikonin të humbisnin. Ka shumë për të treguar; në fakt, urime për këto programe sepse rrëfimi i historive është thelbësor.

Intervistuesi: Ju jeni gazetare. Gazetarët nuk dalin kurrë në pension, sipas mendimit tim. Ata gjithmonë do të përpiqen të zbulojnë diçka deri në frymën e fundit. A keni një plan specifik për të zbuluar diçka rreth Shqipërisë? Sepse në përvojën time të gjatë profesionale dhe gjithashtu njerëzore, nuk është se flitet shumë për Shqipërinë në Itali.

ALR: Njerëzit flasin keq për Shqipërinë; ata flasin për të kur ndodh diçka që ka të bëjë me ngjarjet aktuale. Kam punuar me të vetmen ministre të imigracionit që qeveria Craxi e kishte dëshiruar me largpamësi, Margherita Boniver, kur mbërriti anija e famshme, por pastaj historia mbaron aty. Tani njerëzit flasin për Shqipërinë për shkak të qendrës së imigracionit dhe kjo është gjithmonë tema e bisedës. Si gazetare, dua të përfshihem falë edhe Giuseppe Mazzei, i cili është një mik dhe koleg. Na lidh jo vetëm puna jonë por edhe një miqësi e madhe. Pra, nëpërmjet shoqatës, nëpërmjet gazetës online – tani gazeta online ka mbizotëruar – edhe nëpërmjet njerëzve që dinë më shumë se ne dhe që kanë bërë kaq shumë gjatë viteve, nëpërmjet institutit kulturor, shpresoj edhe nëpërmjet institucioneve italiane, ambasadës italiane dhe gjithashtu Ministrisë së Punëve të Jashtme. Kemi vërtet shumë për të thënë. Unë ndërkohë do të doja t’ju prezantoja me një arkiv të jashtëzakonshëm që mbulon Shqipërinë nga viti 1916 deri në vitin 1943. Shumë gjëra nuk janë shkruar; i gjeta vetëm në arkivat e Ushtrisë Italiane.

Intervistuesi: Në karrierën time profesionale, kur intervistoj italianë, ata gjithmonë më tregojnë histori të ngjashme, dhe ka shumë italianë që erdhën këtu sepse gjyshërit e tyre u treguan për Shqipërinë. Nuk ishte Rai apo Mediaset, por gjyshërit e tyre që në shtëpi u treguan për Shqipërinë. Ata kishin familje të përziera, dhe tani janë këtu, dhe kjo histori u ka shpëtuar gazetarëve, kolegëve tanë italianë.

ALR: Në fakt u shpëton dhe dua t’ju tregoj më vonë kur të fiket kamera që gjeta një ditar, i cili është të paktën me14 vëllime, pjesërisht i shkruar me makinë shkrimi, pjesërisht me stilolaps.Një gjeneral i ri në vitin 1916, kundër vullnetit të tij, u dërgua këtu.Kjo histori që nipi i tij e zbuloi në moshën 60 vjecare fillon kështu:

“Ishte gusht 1916, ishte ora 4 e mëngjesit.Në plazhin e Durrësit kishte vetëm disa peshkatarë dhe çuditërisht edhe dy fëmijë që, nuk e di pse ishin zgjuar dhe po luanin në plazh në agim. Ata na panë duke menduar se ishim hijet e anijeve të peshkimit, por jo, burrat e mi zbritën nga anijet me pushkët e tyre të mbajtura lart, në mënyrë që të mos i lagnin armët, me ujin që u arrinte mbi gjunjë dhe u detyruan të qëllonin.” Dhe nga aty, ka një histori që duhet të tregohet, duhet të kemi guximin ta tregojmë…

Intervistuesi: Do t’i jap një dorë kujtdo që dëshiron ta tregojë këtë histori.Histori të ngjashme ka kaq shumë që ekrani i vogël italian për fat të keq nuk është i përshtatshëm. Mund t’u japim atyre hapësirën për t’u njohur më mirë me njëri-tjetrin. Unë publikisht e konsideroj Italinë si një vëlla i madh, dhe kur vëllai i madh nuk është mirë, mendo motra e vogël Shqipëri.

ALR: Kjo është e saktë, dhe shoqata jonë e themeluar nga Giuseppe Mazzei, anëtare e së cilës jam e nderuar të jem, do të bëj gjithçka që është e mundur, dhe kështu do të jemi, do të bashkohemi. Do të jetë një det i vetëm sepse në fakt është një det i vetëm.Sipas mendimit tim, deti nuk na ndan, na bashkon.

Intervistuesi: Ju falënderoj për këtë intervistë dhe nuk do të jetë e fundit, do të jetë thjesht e para.

ALR: Faleminderit, faleminderit edhe atyre që na dëgjuan.

Intervistuesi: Faleminderit./abcnews.al

Mos rri jashtë: bashkohu me ABC News. Ne jemi kudo!