Historia tragjike e “arushës më të vetmuar në botë”, qëndroi 12 vite e izoluar, humbi jetën pak muaj pasi u lirua

schedule17:29 - 21 Janar, 2023

schedule 17:29 - 21 Janar, 2023

Jambolina një arushë e cila jetoi 12 vite pas hekurave në një kafaz, më në fund iu dha një shije lirie në maj të vitit të kaluar. Ajo filloi të jetonte e lirë në Alpet Zvicerane.

Por lumturia e aktivistëve të cilët luftuan për shumë vite me radhë në lirimin e “Arushes më të vetmuar në botë”, u kthye në një zemërim kur ajo ngordhi 2 muaj më vonë.

Fotot e ariut të murrmë evropian të mbyllur në kafaz, që po qendronte në mjerim që nga fëmijëria e saj. Ndezën në zemërim tek të gjithë aktivistët të cilët panë kushtet e tmerrshme që ajo po mbahej.

Ajo quhej si e vetmuara e përjetshme e cirkut, në Ukrainë, pasi nuk kishte takuar asnjëherë një tjetër të llojit të saj.

Historia rrëqethëse e Jambolinës i preku aq shumë aktivistët e kafshëve saqë ata luftuan dëshpërimisht me cirkun ukrainas për të kërkuar lirimin e saj nga mjerimi dhe degradimi.

Kur Covid përfshiu botën, miliarda u mbyllën në shtëpitë e tyre, dhe askush nuk ndiqte më shfaqjet e cirkut, pandemia i dhuroi Jambolinës lirinë.

Por tragjikisht, Jambolina ishte në gjendje të shijonte vetëm disa javë lumturi të papenguar në Alpet zvicerane kur ngordhi papritur gjatë një operacioni rutinë.

Historia e trishtë e Jambolinës filloi, kur arushja tragjike e murrmë evropian lindi nga arinjtë e robëruar që mbaheshin të ekspozuar në një kopsht zoologjik të Krimesë. Ajo u mor menjëherë nga prindërit e saj dhe u shit në një cirk.

Pronësia private e arinjve në Ukrainë është e mundur për sa kohë që ata nuk janë kapur në natyrë dhe janë këlyshë nga arinjtë në robëri.

Ajo kurrë nuk pa një ari tjetër ose nuk u lejua të përfshihej në ndonjë sjellje natyrale.

Ndërsa ajo kënaqte turmat kudo që shkonte, ajo tmerroi gjithashtu adhuruesit e kafshëve në mbarë botën të shqetësuar për mirëqenien e saj.

Në pamundësi për të fituar para, pronari i Jambolinës u detyrua ta largonte atë, sepse nuk kishte mundësi ta ushqehente dhe të kujdesej për të.

Shoqata bamirëse e kafshëve Four Paws ra dakord të shpëtonte ariun dhe më 8 dhjetor 2021.

Pronari kishte thënë në këtë pikë, Jambolina mezi lëvizte dhe vuante nga mungesa e stërvitjes dhe mërzia, dhe i kërkoi bamirësisë që t’i jepte asaj një “një jetë të mirë”.

U deshën katër ditë për ta zhvendosur atë për më shumë se 1500 milje në Alpet zvicerane, ku asaj iu dha një shtëpi e re në Arosa Bear Land.

Katharina Braun nga Four Paws International tha, “ajo u mbajt vetëm në një kafaz të vogël dhe kishte qenë që kur ishte një këlysh. Ajo nuk ishte me arinj të tjerë”.

Drejtori i Four Paws Ukraine Taras Boiko tha se shpëtimi ishte një udhëtim kompleks nëpër Poloni, Gjermani dhe Austri, veçanërisht me kufizimet e udhëtimit Covid.

Barbara van Genne nga Four Putrat tha, “Transporti i një ariu përmes katër kufijve kombëtarë dhe dy kufijve të BE-së është një sfidë e madhe, aq më tepër në kohët e COVID-19. Duhej të siguronim mirëqenien e Jambolinës në çdo kohë, ndërkohë që nevojiteshin shumë dokumente dhe kontrolle për pjesën logjistike të transferimit”.

Pavarësisht se nuk kishte kaluar asnjë ditë në natyrë gjatë dimrit, instinktet natyrore të Jambolinës filluan shpejt në Zvicër dhe ajo kaloi dimrin e parë në dhjetor 2021.

Pasi u zgjua në maj të vitit të kaluar, ajo ndërmori hapat e saj të parë nervozë dhe u njoh me ariun e parë i quajtur Meimo cili jetonte në një kafaz në Shkodër në vitin 2019

Drejtori shkencor i Tokës Arosa Bear Dr Hans Schmid tha: Ne e prisnim këtë sjellje dhe është krejtësisht e natyrshme. Skepticizmi është një strategji e rëndësishme mbijetese për kafshët dhe njerëzit.

Pas luftimit të tyre, Jambolina u shtri në shpinë, gjë që sipas ekspertëve do të thoshte se ajo ndihej rehat me situatën e re pasi dy arinjtë më pas u lanë.

Mbajtësit e kafshëve e përshkruan Jambolinën si të guximshme dhe të zgjuar dhe thanë: Ne nuk jemi të befasuar nga sjellja e Jambolinës dhe jemi shumë të kënaqur që ajo mund të gjejë rrugën e saj rreth zonës së jashtme pas një kohe të shkurtër.

Menaxherja e vendit të Katër Putrave në Zvicër, Alexandra Mandoki tha: Momente si ky më shqetësojnë dhe është thjesht tepër e bukur të shohësh se si mund t’i japim arinjve një jetë të re.

Për t’u siguruar që çifti nuk do të riprodhohej, stafi duhej të sterilizonte Jambolinën dhe gjithashtu duhej të kryente një  kontrll dentar për të dëmtimet e shkaktuara prej vitesh në robëri, gjë që do t’i lejonte asaj të jetonte një jetë të plotë.

Një ekip veterinerësh me përvojë u mblodh për detyrën dhe më 5 gusht ata qetësuan Jambolinën për të kryer procedurat rutinë.

Megjithatë, pak pasi iu dha një anestezi, Jambolina ndaloi frymëmarrjen dhe mjekët nuk ishin në gjendje ta shpëtonin atë.

“Me zemra të rënduara dhe pikëllimin më të thellë duhet t’ju informojmë se Jambolina ndërroi jetë papritmas”, shkroi në rrjetet sociale një zëdhënës i organizatës bamirëse për kafshët Four Paws.

“Menjëherë pasi Jambolina mori injeksionin e saj anestezik, frymëmarrja e saj u ndal për arsye që ende nuk dihen. Me gjithë përpjekjet për ta ringjallur, ajo fatkeqësisht ndërroi jetë. Aktualisht po hetojmë se çfarë e shkaktoi vdekjen e Jambolinës”. /abcnews.al