Armenia dhe Azerbajxhani firmosën nën drejtimin e Rusisë paktin për t’i dhënë fund luftës në Nagorni Karabakh. Në fakt, më shumë se një pakt, duket si një kapitullim i Armenisë, e cila ka dalë më shumë e humbur nga situata e krijuar duke ruajtur vetëm kryeqytetin dhe disa zona përreth tij në republikën e vetëshpallur të Artsakh.
Ndërkohë, fituesit e mëdhenj janë Rusia që tashmë fut ushtrinë e saj në Azerbajxhan, edhe pse si paqeruajtës, si edhe vetë Azerbajxhani, i cili merr kontrollin e shtatë rajoneve të pushtuara deri më tani nga armënët si të gjysmës së Nagorni Karabakhut.
Gjithashtu, palët zotohen të krijojnë një linjë komunikimi tokësor mes Azerbajxhanit dhe enklacës së Nahkçivanit në kufi me Turqinë.
Marrëveshja e plotë mes Armenisë dhe Azerbajxhanit
“Ne, Presidenti i Republikës së Azerbajxhanit Aliyev, Kryeministri i Republikës së Armenisë Pashinyan dhe Presidenti i Federatës Ruse Putin, deklaruam sa vijon:
- Një armëpushim i plotë në zonën e konfliktit Nagorni-Karabak.
- Rajoni i Agdamit dhe territoret e mbajtura nga Armenia në rajonin Gazakh të Republikës së Azerbajxhanit do t’i kthehen Azerbajxhanit deri në 20 Nëntor 2020.
- Përgjatë vijës së kontaktit në Karabak dhe përgjatë korridorit Lachin do vendoset një kontingjent paqeruajtës i Federatës Ruse.
- Kontingjenti paqeruajtës i Federatës Ruse do vendoset paralelisht me tërheqjen e forcave të armatosura armene.
- Në mënyrë që të rritet efektiviteti i kontrollit mbi zbatimin e marrëveshjeve nga palët në konflikt, një qendër paqeruajtëse po vendoset për të kontrolluar armëpushimin.
- Republika e Armenisë do të kthejë rajonin Kelbajar në Republikën e Azerbajxhanit deri më 15 nëntor 2020 dhe rajonin Lachin deri më 1 dhjetor 2020, duke lënë pas korridorin Lachin, i cili do të sigurojë lidhjen e Nagorni-Karabakut me Armeninë dhe në të njëjtën kohë jo do të ndikojë në qytetin e Shusha.
Me marrëveshje të Palëve, në tre vitet e ardhshme, do të përcaktohet një plan për ndërtimin e një rruge të re trafiku përgjatë korridorit Lachin, duke siguruar komunikimin midis Stepanakert dhe Armenisë, me rivendosjen pasuese të kontingjentit paqeruajtës rus për të mbrojtur këtë rrugë.
Republika e Azerbajxhanit garanton sigurinë përgjatë korridorit Lachin të qytetarëve, automjeteve dhe mallrave në të dy drejtimet.
- Personat e zhvendosur dhe refugjatët do kthehen në territorin e Karabakut dhe zonat fqinje nën kontrollin e Zyrës së Komisionerit të Lartë të OKB për Refugjatët.
- Ka një shkëmbim të robërve të luftës dhe personave të tjerë të paraburgosur dhe trupave të të vdekurve.
- Të gjitha lidhjet ekonomike dhe të transportit në rajon janë zhbllokuar. Republika e Armenisë siguron lidhje transporti midis rajoneve perëndimore të Republikës së Azerbajxhanit dhe Republikës Autonome Nakhichevan në mënyrë që të organizojë lëvizjen e qytetarëve, automjeteve dhe mallrave në të dy drejtimet. Kontrolli kryhet nga forcat e Rusisë.
db/Abcnews.al
