, CNN
“Putin dhe Xi Jinping janë të ngjashëm. Të dy besojnë se përfaqësojnë fuqinë e vjetër perandorake në vendet e tyre dhe se ata janë liderët e zgjedhur që mund të mbrojnë vendet e tyre nga fuqitë e mëdha. Ata mendojnë se janë të zgjedhur dhe duan të qëndrojnë përgjithmonë në pushtet. Kjo është sa e frikshme aq edhe e pakuptimtë”, shkruan CNN në analizën e saj ndërsa bën krahasime mes rrezikshmërisë që mund të paraqesë presidenti rus Vladimir Putin dhe presidenti kinez Xi Jimping.
Më tej artikulli vijon: E pakuptimtë apo jo, pushtimi brutal i Putinit në Ukrainë tani ka hyrë në vitin e tij të tretë, duke i kushtuar dhjetëra mijëra jetë dhe qindra miliarda dollarë që vazhdojnë të investohen për armatosjen e Ukrainës.
Putin e justifikoi agresionin e tij ushtarak ndaj Ukrainës, pjesërisht me deklarata historike dhe nacionalizmin.
Arsyetimi i tij i bën jehonë narrativës së liderit kinez Xi Jinping, i cili në mënyrë të vazhdueshme pretendon të marrë zotërimin mbi Tajvanin.
“Kushdo që kujdeset për demokracinë, kushdo që kujdeset për të drejtat e njeriut, duhet t’i kushtojë vëmendje,” paralajmëroi Kolas, ish-zëdhënësi presidencial i Tajvanit.
Duke iu referuar paraleleve midis justifikimeve të Putinit për pushtimin e tij të Ukrainës dhe retorikës së Xi rreth Tajvanit ai shtoi se ambiciet e liderëve autokratikë paraqesin rrezik për demokracinë.
Në fillim të këtij muaji, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg bëri një paralajmërim të ngjashëm, duke vënë në dukje vizitën e Putinit në Pekin në vitin 2022, disa ditë para se të niste pushtimin e tij në shkallë të plotë të Ukrainës.
“Putini nënshkroi një marrëveshje me presidentin Xi, ku i premtuan njëri-tjetrit një partneritet pa asnjë kufi”, tha Stoltenberg në Konferencën e Sigurisë në Mynih.
“Ajo që ndodh sot në Ukrainë mund të ndodhë nesër në Tajvan.”, ishte ky një tjetër paralajmërim.
Partia Komuniste në pushtet e Kinës thotë se demokracia vetëqeverisëse e Tajvanit është pjesë e territorit të saj, pavarësisht se nuk e ka kontrolluar kurrë atë, dhe është zotuar të marrë ishullin me forcë nëse është e nevojshme.
Kina është tërhequr kundër krahasimeve midis Tajvanit dhe Ukrainës, duke theksuar se vetëm një pjesë e vogël e vendeve e njohin sovranitetin e ishullit.
Por shqetësimet për paralelet e mundshme midis Tajvanit dhe Ukrainës ose vendimet Xi mund të marrë duke parë qëndrimet e botës ndaj luftës së Rusisë, janë shtuar nga reagimi i Kinës dhe Xi-t ndaj saj.
Pekini ka refuzuar të dënojë pushtimin e Ukrainës, pavarësisht se pretendon të mbështesë integritetin territorial të vendeve sipas normave ndërkombëtare.
Ajo gjithashtu ka pretenduar paanshmëri në konflikt, por ka vazhduar të forcojë lidhjet e saj ekonomike, strategjike dhe diplomatike me Rusinë, duke u bërë një shpëtim kryesor ekonomik për ekonominë e goditur nga sanksionet.
Analistët thonë se ngritja ushtarake e Pekinit, përpjekjet për modernizim dhe vendosja e armatimit të avancuar nënvizojnë më tej synimin e tij për të detyruar dhe frikësuar Tajvanin, duke rritur tensionet rajonale.
Megjithatë kur bëhet fjalë për të ardhmen e Tajvanit dhe krahasimet me Ukrainën, analogjia ka kufijtë e saj dhe secila duhet kuptuar dhe trajtuar sipas kushteve të veta.
Shumë ekspertë në Tajvan kanë frikë se është vetëm çështje kohe përpara se Xi, ashtu si Putini, t’i vërë në veprim fjalët e tij, shkruan më tej CNN.
/abcnews.al/
