Më 16 shtator shënohet dyvjetori i vdekjes së Mahsa Amini, vajzës 22-vjeçare që humbi jetën në Teheran, pasi u vu në paraburgim nga policia për shkak se ajo nuk mbante mbulesën e duhur , e cila ka qenë e detyrueshme në Republika Islamike, që nga themelimi i saj.
Ngjarja dhe vdekja e tij shkaktuan një valë protestash antiqeveritare, të cilat u përhapën nga kryeqyteti iranian në shumë qytete të tjera të Iranit dhe vazhduan për muaj të tërë, pavarësisht represionit të ashpër nga policia.
Rrethanat e vdekjes së të resë, e cila prej dy ditësh në momentin e vdekjes ishte në gjendje kome, mbeten të diskutueshme.
Sipas versionit zyrtar, vajza ka ndërruar jetë për shkak të komplikimeve të një operacioni kirurgjik që i ishte nënshtruar në fëmijëri, ndërsa sipas aktivistëve, Mahsa Amini ka ndërruar jetë si pasojë e goditjeve në kokë dhe organeve vitale të pësuar gjatë qëndrimit në paraburgim.
Sipas raporteve të agjencisë për aktivistët iranianë për të drejtat e njeriut ”Hrana”, gjatë protestave rreth 500 persona, kryesisht demonstrues, humbën jetën gjatë përleshjeve, ndërsa rreth 20 mijë u arrestuan dhe u dënuan me vdekje 9 persona, të cilët u varën.
Lëvizja ”Gruaja, Jeta, Liria” ka ripërcaktuar rolin e popullit përballë sundimit tiranik, duke imponuar një ndërgjegjësim të ri që ngjall frikë brenda këtij regjimi teokratik”, deklaroi fituesja e çmimit Nobel për Paqja Iraniane Narges Mohammadi, në një letër nga burgu Evin në Teheran, ku aktivistja ndodhet prej vitesh dhe ku dje 34 të burgosur filluan një grevë urie për të përkujtuar Mahsa Amini, dy vjet pas vdekjes së saj.
