Nga Harlan Ullman, The Hill
Lufta e Ftohtë ka mbaruar për më shumë se tre dekada më parë pas rënies së Murit të Berlinit në 1989 dhe Bashkimit Sovjetik më vonë. Por me rikthimin e Kinës dhe Rusisë si kundërshtarë të mundshëm, fantazma e një lufte të re të ftohtë nuk mund të hidhet poshtë.
Kjo luftë e re e ftohtë, do të jetë shumë ndryshe për disa arsye.
Së pari, do të zhvillohet në një front më të gjerë në të cilin të ashtuquajturat mjete jo-kinetike do të jenë shumë më të spikatura përballë tregtisë, investimeve dhe konkurrencës ekonomike, mediave sociale, internetit dhe formave të tjera të spiunazhit, propagandës dhe keqinformimeve.
Së dyti, ndryshe nga Bashkimi Sovjetik, Kina është një superfuqi ekonomike, PBB -ja e së cilës një ditë mund të eklipsojë atë të SHBA -së, si Kina ashtu edhe Rusia kanë ushtri shumë të aftë, në disa raste me teknologji të barabarta me atë të Amerikës.
Aktualisht, Strategjia e Sigurisë Kombëtare të Shteteve të Bashkuara bazohet në Luftën e Ftohtë të shekullit të 20 -të, me synimin që të “përmbajë, pengojë dhe, nëse vjen lufta, të mposhtë” një sërë kundërshtarësh të mundshëm të udhëhequr nga Kina.
Gjatë Luftës së Ftohtë, përmbajtja, frenimi dhe aleancat ishin themelet e sigurisë amerikane dhe globale. Qëllimi ishte për të mbajtur në kontroll Bashkimin Sovjetik që të mos zgjerohej përtej kufijve të tij dhe të pushtonte Europën, raporton abcnews.al
Parandalimi nënkuptonte mbështetjen në armët bërthamore të quajtur MAD. MAD nënkuptonte që në një luftë termonukleare, secila palë mund të asgjësonte tjetrën. Prandaj, për herë të parë në histori, në luftë, nuk mund të ketë fitues, vetëm humbës.
Për të kontrolluar Bashkimin Sovjetik, një sërë aleancash u krijuan për të rrethuar atë vend të madh në Atlantik, Lindjen e Mesme dhe Azi. NATO (Organizata e Traktatit të Atlantikut të Veriut) ishte më e frikshmja. CENTO (Organizata e Traktatit Qendror) dhe SEATO (Organizata e Traktatit të Azisë Juglindore) gjithashtu nuk ia dolën.
Megjithatë, askush nuk e ka sfiduar rëndësinë e përmbajtjes dhe parandalimit në shekullin 21 kur një MAD e re përfshin: një pandemi ose mot ekstrem të shkaktuar nga ndryshimet klimatike që nuk mund të pengohet dhe mund të jetë më shkatërrues sesa Kina ose Rusia.
Dhe në lidhje me Kinën dhe Rusinë, kur mund të vihen në kontroll dhe kur jo?
Në lidhje me Kinën, militarizimi i ishujve; ndërtimi i një ushtrie të fortë, diplomacia shumë agresive; nisma e saj Brezi dhe Rruga; përdorimi i fuqisë ekonomike për të frikësuar dhe ndikuar në vendet e tjera; dhe vjedhja e pronësisë intelektuale dhe përdorimi i spiunazhit në internet as nuk janë vënë në kontroll dhe as nuk janë penguar.
Për fat të mirë, Kina nuk ka qenë historikisht një agresor ushtarak; në fakt, ka qenë shumë më e kufizuar në përdorimin e forcës sesa SHBA-ja. Në mënyrë të ngjashme, ka vepruar edhe Rusia, në një sërë masash aktive që ka ndërmarrë për të ndërhyrë në politikën e brendshme të një numri vendesh perëndimore, kryesisht SHBA.
Vendi nuk u pengua nga ndërhyrja në Gjeorgji në 2008 dhe Ukrainë gjashtë vite më vonë. Dhe Rusia vazhdon të përqafojë taktikat dhe metodat agresive, raporton abcnews.al
Së fundmi, ndërsa NATO është qendra e sigurisë perëndimore, SHBA ka një sërë traktatesh të mbrojtjes reciproke në Azi, kryesisht me Japoninë, Korenë e Jugut dhe Filipinet, si dhe Aktin më të paqartë të Marrëdhënieve me Tajvanin të vitit 1979 (ART).
Shtetet e Bashkuara duhet të rishikojnë këto traktate për të përcaktuar nëse nevojiten ndryshime që nuk kërkojnë miratimin e Senatit. Ndërsa disa bëjnë thirrje për ta bërë ART – një traktat të mbrojtjes reciproke që detyron SHBA -në, të mbrojë Tajvanin nëse sulmohet, kjo do të ishte një provokim dhe nuk ka gjasa të fitojë mbështetjen e popullit ose të Kongresit.
Ka ardhur koha për të rishqyrtuar konceptet e kontrollit, parandalimit dhe aleancave për të përcaktuar se si dhe ku secila është e përshtatshme për shekullin 21 dhe ku ka nevojë për ndryshime dhe madje zëvendësime.
Doktrina e shkatërrimit të siguruar reciprokisht (MAD) po bëhen shumë më vendimtare për mirëqenien kombëtare, ato duhet të përfshihen në çdo ekzaminim. Përmbajtja, frenimi dhe aleancat kanë qenë prej kohësh themeli i sigurisë perëndimore, por ato janë baza e shekullit të 20 -të.
Ajo që nevojitet tani është përshtatja e këtyre shtyllave tradicionale të sigurisë për shekullin 21. Dështimi për të vepruar sa më shpejt nuk mund të sigurojë mbrojtjen dhe prosperitetin e ardhshëm të SHBA-së.
Përktheu Sonila Backa-abcnews.al
