Loading ...
Presidenti Donald Trump ka kërkuar shkarkimin e një prej guvernatorëve të bankës qendrore të SHBA-ve, një veprim që përshkallëzon armiqësinë e tij të gjatë me institucionin.
Të hënën vonë, ai postoi në llogarinë e tij Truth Social një letër drejtuar Lisa Cook, duke thënë se ajo po përjashtohej nga Bordi i Guvernatorëve të Rezervës Federale për shkak të akuzave për mashtrim me kreditë hipotekore.
Ky veprim ka shkaktuar protesta nga demokratët, të cilët thonë se përbën një ndërhyrje politike të paprecedentë.
Kush është Lisa Cook dhe çfarë bën ajo?
Cook u emërua guvernatore e Rezervës Federale në vitin 2022 nga Presidenti Demokrat Joe Biden, duke u bërë afrikano-amerikanja e parë që shërbeu në këtë rol. Mandati i saj duhej të përfundonte në vitin 2038.
Ajo më parë shërbeu në Këshillin e Këshilltarëve Ekonomikë të Barack Obamës dhe punoi në Thesarin e SHBA-së.
Në bordin e Rezervës Federale ka shtatë guvernatorë dhe ata luajnë një rol kyç në përcaktimin e politikës monetare të SHBA-së.
Ata përbëjnë shumicën e komitetit që vendos nivelin e normave të interesit në SHBA dhe synon të mbajë çmimet të qëndrueshme dhe papunësinë sa më të ulët të jetë e mundur. Cook ka votuar në muajt e fundit për të mbajtur normat e interesit të pandryshuara këtë vit.
Për çfarë e ka akuzuar Trump Lisa Cook?
Në postimin e tij në “Truth Social”, presidenti përmendi akuzat se Cook mund të ketë falsifikuar të dhënat për të marrë një kredi hipotekare.
Ai tha se ajo nënshkroi dy dokumente, me dy javë diferencë, duke vërtetuar se dy shtëpi në shtete të ndryshme ishin të dyja vendbanimi i saj kryesor.
“Është e pakonceptueshme që nuk ishe në dijeni të angazhimit tënd të parë kur bëre të dytin. Është e pamundur që të kishe ndërmend t’i respektoje të dy”, shkroi ai.
CNN ka siguruar dhe shqyrtuar dokumentet e hipotekës në fjalë dhe ka zbuluar se ajo ka pretenduar dy banesa kryesore, por nuk është e qartë nëse ajo i ka informuar ndonjërit prej huadhënësve për këtë fakt.
Cook nuk është akuzuar për ndonjë shkelje dhe në një deklaratë ajo tha se do të luftonte shkarkimin e saj sepse Trump nuk kishte arsye të vlefshme për ta shkarkuar.
Çfarë bën Rezerva Federale?
Si banka qendrore e SHBA-së, Rezerva Federale është përgjegjëse për drejtimin e politikës monetare të vendit, promovimin e stabilitetit në sistemin financiar, rregullimin e institucioneve dhe detyra të tjera.
Një nga aktivitetet më të dukshme që ndërmerr është vendosja e normave të interesit. Kjo ka një ndikim të madh në kushtet financiare të vendit duke ndikuar në sasinë e parave që njerëzit mund të marrin hua.
Rezerva Federale funksionon si një agjenci federale dhe konsiderohet e pavarur brenda qeverisë – vendimet e saj nuk kërkojnë miratimin e presidentit, megjithëse është përgjegjëse ndaj Kongresit.
A mund ta shkarkojë vërtet Trump atë?
Kjo pyetje mund të bëhet objekt i një beteje të ashpër ligjore.
Akti i Rezervës Federale nuk i jep presidentit lejen për të shkarkuar një zyrtar të Rezervës Federale sipas dëshirës, por, siç vuri në dukje Trump në letrën e tij drejtuar znj. Cook, i lejon atij ta bëjë këtë “për shkak të një kauze”.
Trump përmendi një “referim penal” kundër Cook – pasi aleati i tij, rregullatori i financimit të strehimit, kohët e fundit bëri thirrje që Cook të hetohet për mashtrim hipotekor. Por nuk është e qartë nëse është hapur një hetim dhe Cook nuk është akuzuar për ndonjë krim.
Përveç mohimit të Cook se ka ndonjë arsye për ta shkarkuar atë, ekspertët ligjorë kanë treguar skepticizëm.
Shan Wu, një ish-prokurore federale, i tha CNN: “Për momentin, mendoj se është disi e dyshimtë, por padyshim që kjo është ajo mbi të cilën mbështetet [Trump], dhe unë pres që ajo ta kundërshtojë atë.”
Reagimi i tregut ndaj veprimit të Trump ka qenë relativisht i butë deri më tani – pasi edhe investitorët duket se janë skeptikë dhe po presin të shohin nëse shkarkimi do të realizohet vërtet.
Pse Trump dëshiron norma më të ulëta interesi?
Trump e ka kaluar pjesën më të madhe të presidencës së tij të dytë duke ushtruar presion mbi Rezervën Federale, duke kërkuar që Powell të ulë normat e interesit për të ulur koston e huamarrjes për bizneset dhe konsumatorët amerikanë. Diapazoni i synuar është aktualisht 4.25 deri në 4.5%.
Bankat qendrore zakonisht ulin normat e interesit në një përpjekje për të nxitur rritjen. Por ekziston një akt balancimi, sepse normat më të larta të interesit ndihmojnë në mbajtjen nën kontroll të inflacionit. Trajtimi i inflacionit është një tjetër përparësi e Trump.
Normat më të ulëta të interesit mund të ndihmojnë gjithashtu eksportuesit amerikanë dhe lehtësimi i deficiteve tregtare është një pikë qendrore e politikës ekonomike të Trump.
Powell deri më tani ka refuzuar me vendosmëri të ulë normat e interesit që kur Trump mori detyrën, por ka lënë të kuptohet një ulje në shtator./abcnews.al
