Loading ...Drejtuesja Ekzekutive dhe njëherësh Drejtuese e Kërkimit në Qendrën Egjiptiane për Studime Ekonomike (ECES) në Egjipt ka folur në një intervistë për emisionin “Balkan Files” me gazetaren Linda Karadaku, në ABC News.
Ajo analizoi pasoja që reflektoi në ekonomi mungesa e sigurisë dhe konfliktet e armatosura në Lindjen e Mesme. Sipas saj, mungesa e stabilitetit dhe konfliktet dhanë efektet e menjëhershme në sektorin e turizmit.
“Ndikimi ekonomik në rajon, dhe unë do të flas pak për Egjiptin, u ndje fillimisht menjëherë në turizëm. Sepse në momentin që ka konflikt, askush nuk shkon, edhe nëse nuk ka problem në vetë vendin. Pra, turizmi në të gjithë zonën u ndikua shumë. Të prekura ishin edhe investimet. Përsëri, ka një mjedis mosbesimi për të gjithë situatën, pasiguri, kështu që investimet nuk vijnë. Dhe gjithashtu, natyrisht, Kanali i Suezit u prek. Ne humbëm shumë nga të ardhurat tona për shkak të sulmeve nga Houthis dhe konfliktit në të gjithë rajonin. Është mjaft interesante se Gjiri ishte më pak i prekur, sepse çmimet e naftës në fakt nuk ndryshuan shumë. Prodhimi i naftës nuk u ndikua fare. Por këtu ka dy pika shumë të rëndësishme”, tha ajo.
Intervista e plotë:
Dr. Abla, faleminderit shumë që jeni me ne sot. Pra, unë do të doja të filloja me ndikimin e këtij ndryshimi gjeopolitik në Lindjen e Mesme, siç ka prekur në fakt pjesën tjetër të botës.
Abla Abdel Latif, Drejtor Ekzekutiv dhe Drejtor i Kërkimit, Qendra Egjiptiane për Studime Ekonomike (ECES), Egjipt: Faleminderit shumë që më ftove. Situata gjeopolitike në rajon nuk ka qenë asnjëherë e mirë që kur filluan problemet mes Izraelit dhe palestinezëve dhe fakti që ky problem nuk u zgjidh. Por natyrisht kulmi ndodhi duke filluar nga 7 tetori. Ndikimi ekonomik në rajon, dhe unë do të flas pak për Egjiptin, u ndje fillimisht menjëherë në turizëm. Sepse në momentin që ka konflikt, askush nuk shkon, edhe nëse nuk ka problem në vetë vendin.
Pra, turizmi në të gjithë zonën u ndikua shumë. Të prekura ishin edhe investimet. Përsëri, ka një mjedis mosbesimi për të gjithë situatën, pasiguri, kështu që investimet nuk vijnë. Dhe gjithashtu, natyrisht, Kanali i Suezit u prek. Ne humbëm shumë nga të ardhurat tona për shkak të sulmeve nga Houthis dhe konfliktit në të gjithë rajonin. Është mjaft interesante se Gjiri ishte më pak i prekur, sepse çmimet e naftës në fakt nuk ndryshuan shumë. Prodhimi i naftës nuk u ndikua fare. Por këtu ka dy pika shumë të rëndësishme.
Njëra prej tyre është se efekti nuk është vetëm në rajon, por në fakt është në të gjithë botën. Pra, sepse Perëndimi gjithmonë e shikon sikur, oh, çfarë do të ndodhë me këtë rajon? Kjo është ajo që do të ndodhë me të gjithë. Ka pasur shumë investime migruese nga Kina, nga Evropa duke shkuar pas kostove më të ulëta të punës dhe kostove më të ulëta të energjisë në Egjipt dhe vende të tjera të rajonit. Dhe kjo nuk po ndodh. Dhe kjo nuk po ndodh për shkak të rrezikut, mirë? Pra, kjo është në të vërtetë negative për investitorët që vijnë nga jashtë rajonit. Kjo është e para.
Por ndikimi i dytë më serioz lidhet me tregtinë. Problemet në Detin e Kuq dhe fakti që në Kanalin e Suezit, anijet kishin frikë të kalonin dhe primi i sigurimit ishte i lartë dhe duhej të kalonin rreth Kepit të Shpresës së Mirë për të arritur, e dini, për të arritur marrëdhënien midis veriut dhe jugut. Kjo çoi në vendime si, le të bëjmë disa korridore të reja. Le të përpiqemi të shmangim Kanalin e Suezit. Dhe ka ide si IMEC dhe të tjerë që mendojnë në këtë drejtim. Dhe problemi këtu është se ju po merrni problemin politik që është gjithmonë i shëmtuar, dhe po e hidhni shëmtinë në kovën ekonomike, duke e bërë atë më pak efikas. Pra, do të hidhni investime, investime të mëdha, në korridore të reja që nuk janë të nevojshme.
Për shkak se në momentin që problemi zgjidhet, anijet do të kthehen normalisht dhe bizneset do të shkojnë pas kostos më të ulët dhe më efikase. Dua të them, a e kuptoni çfarë po them? Pra, në fakt është shumë e qartë. Dhe ky IMEC, që është korridori i Indisë, Lindjes së Mesme, Evropës, po shkon nga Evropa në Haifa në Izrael, ku në fakt është e pamundur të bësh gjë, deri në Arabinë Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe më pas në Indi. Investimet e nevojshme janë të mëdha. Kostoja e trajtimit është e madhe sepse transportoni mallra nga trenat në tokë dhe më pas në det.
Ka kosto të lartë. Dhe nuk mund ta krahasoni me asgjë. Nuk mund ta krahasoni atë me Kanalin e Suezit. Nuk mund ta krahasosh me asgjë tjetër, sepse është si të krahasosh mollët dhe portokallet. Ata nuk janë njësoj. Pra nuk mund të jetë një korridor alternativ, sepse ngarkesa në një tren nuk i kalon 50,000 tonë, në një anije është 200,000 tonë. Pra, ato nuk janë vërtet të krahasueshme. Pra, nuk mund të thuash, o zot, IMEC do ta marrë për 15 ditë dhe kjo është më pak se, kështu që nuk mund të krahasohet. Dhe jo vetëm kaq, investimet e nevojshme janë të mëdha. Egjipti u përjashtua nga IMEC, edhe pse është në qendër. Në tavolinë tani, ne kemi propozimin që në fakt Franca do të na mbështesë, për të pasur IMEC Egjipt, për të përfshirë Egjiptin. Pra, ngarkesat do të vinin nga Evropa në Aleksandri.
Le të shpjegojmë për shikuesit tanë, çfarë është IMEC?
Abla Abdel Latif, Drejtor Ekzekutiv dhe Drejtor i Kërkimit, Qendra Egjiptiane për Studime Ekonomike (ECES), Egjipt: IMEC është korridori i Indisë, Lindjes së Mesme, Evropës. Është një rrugë e re tregtare që u krijua për shkak të rrëmujës. Në rregull? Në rregull?
Si një alternativë.
Abla Abdel Latif, Drejtor Ekzekutiv dhe Drejtor i Kërkimit, Qendra Egjiptiane për Studime Ekonomike (ECES), Egjipt: Sikur është një alternativë, por po them që nuk është. Nuk është alternativë, këtë po them. Është një shembull se si mund të prishësh politikën ekonomike dhe efiçencën ekonomike duke e hedhur në politikë.
Po, kuptohet.
Abla Abdel Latif, Drejtor Ekzekutiv dhe Drejtor i Kërkimit, Qendra Egjiptiane për Studime Ekonomike (ECES), Egjipt: Dhe po e bëni në mënyrën e gabuar. Kjo është fjala e fundit këtu. Ajo që sugjeron Egjipti, nëse doni të keni një rrugë shtesë, sepse nuk do të mund ta zëvendësoni kurrë Suezin, por nëse doni diçka shtesë, atëherë bëjeni siç duhet dhe bëjeni efikas. Pra, shkoni nga Evropa në Aleksandri, që është Egjipti. Në Aleksandri, ne kemi një infrastrukturë të madhe tani. Në fakt, Egjipti ishte borxhli për shkak të infrastrukturës. Mirë, kështu që kemi infrastrukturën atje, trenat, pra ka trena nga Aleksandria. Dhe ndërsa kaloni Detin e Kuq për të shkuar në Arabinë Saudite, ju e bëni atë me ato që quhen tragetet e trenit.
Pra, janë anijet që transportojnë trenin. Pra, është një lloj trajtimi, infrastruktura është aty, mund të fillojë menjëherë pa investime, pa kaluar nëpër zonat që ende po vuajnë nga politika. Pra, mendoni me zgjuarsi, mos i prishni gjërat thjesht duke iu drejtuar politikës. Dhe pastaj, sigurisht, më e rëndësishmja, dhe kjo është fjala e fundit këtu, merruni me elefantin në dhomë, që është siguria e rajonit, e cila mund të zgjidhet vetëm duke pranuar të drejtën e palestinezëve për tokën, është një tokë e pushtuar dhe të kemi një zgjidhje me dy shtete. Para çdo gjëje tjetër, të menduarit duhet të jetë i drejtë. Ky është elefanti në dhomë. Dhe nëse nuk kujdeseni për këtë, gjithmonë do të ketë probleme. Nuk është çështje armëpushimi apo mos armëpushim. Është çështje e zgjidhjes së thelbit të problemit, njohja e të drejtave të këtyre njerëzve për tokën.
Ekziston një politikë tarifash nga Presidenti Trump në Shtetet e Bashkuara. Si ka ndikuar kjo në rajon?
Abla Abdel Latif, Drejtor Ekzekutiv dhe Drejtor i Kërkimit, Qendra Egjiptiane për Studime Ekonomike (ECES), Egjipt: Epo, Presidenti Trump po e shkatërron botën me një dorë. Le ta themi në këtë mënyrë. I gjithë sistemi shumëpalësh po preket edhe para tarifave. Me atë që po bën me tregtinë, ai po e bën OBT-në një rrëmujë totale. Ai doli nga Organizata Botërore e Shëndetësisë. Kjo është…për të gjitha marrëveshjet për klimën. Është krejtësisht e gabuar. Tarifat që u vendosën, u vunë për të bërë dy gjëra. Për të penalizuar Kinën, Kina është armiku i tyre më i madh dhe në këtë proces prek të gjithë të tjerët. Por më e rëndësishmja, ai mendon se mund t’i kthejë Shtetet e Bashkuara në një fuqi të madhe industriale.
Dhe kjo është shumë e çuditshme sepse SHBA-ja e ka kaluar atë fazë dhe shkëlqen në shërbimet që janë shumë më të vlefshme. Pra, ai po e kthen vendin prapa, po qëllon veten në këmbë dhe po gjuan gjithë botën, apo jo? Pra, po prek Lindjen e Mesme po aq sa po prek të gjithë të tjerët. Egjipti është prekur në një mënyrë minimale, në rregull, sepse pjesëmarrja jonë në tregtinë ndërkombëtare nuk është e madhe, por efekti ynë më i madh është në eksportet tona të veshjeve të gatshme në SHBA, sepse kjo po ndodh përmes asaj që quhet marrëveshja QIZ, që është një marrëveshje midis Egjiptit dhe SHBA-së për eksportin e veshjeve me tarifa zero, me kusht që 10% e përmbajtjes të vijë nga Izraeli. Në rregull? Pra, me këtë, ne kemi 2 miliardë dollarë eksporte në Shtetet e Bashkuara në veshje. Ne kishim zero tarifa. Kjo është bërë 10%, në rregull? Por ky 10% është më pak se të gjitha vendet e tjera.
Pra, duke folur relativisht, pozicionimi nuk ndikohet çmendurisht. Lindja e Mesme nuk preket çmendurisht nga kjo. Në fakt janë më shumë vendet perëndimore, Kina, është 150 për qind a diçka. Është një shaka, është një cirk. Të bën të qeshësh. Por ajo që është shumë e qartë, ajo që po bën SHBA është që të gjuajë veten në këmbë dhe të shkatërrojë sistemin në botë. Mund shumë lehtë, kjo lojë që ai po luan mund të përfundojë me një luftë serioze treg–tare. Situata në të cilën ndodhemi tani nuk është e ndryshme nga ajo në të cilën ishte ekonomia botërore para Luftës së Dytë Botërore. Dhe rrëmuja përfundoi me një luftë. Pra, mund të jetë një luftë serioze tregtare, dhe mund të jetë më shumë se thjesht një luftë tregtare.
