Marrëveshja historike Rusi- Iran, e cila po përgatitej prej shumë muajsh, pritet të finalizohet së shpejti. Ekspertët në Perëndim, megjithatë, tashmë kanë filluar të shqetësohen për përmbajtjen e tij.
Që nga fillimi i luftës në Ukrainë në shkurt të vitit 2022, Teherani e ka furnizuar makinën luftarake të Moskës me pajisje të tilla si dronët Shahed.
Menjëherë pas kësaj, në shtator të të njëjtit vit, puna për një traktat të ri midis Moskës dhe Teheranit u njoftua gjatë një takimi midis Putinit dhe Presidentit të ndjerë të Republikës Islamike, Ebrahim Raisi.
Ministria e Jashtme e Rusisë kishte thënë në janar 2024 se Traktati Gjithëpërfshirës i Partneritetit Strategjik ishte në fazat përfundimtare të miratimit dhe nënshkrimit nga Putin dhe Raisi.
Megjithatë, vdekja e papritur e këtij të fundit në muajin maj pas rrëzimit të helikopterit shkaktoi komplikime.
Zamir Kabulov, drejtor i departamentit aziatik të Ministrisë së Jashtme ruse, i tha agjencisë shtetërore të lajmeve RIA Novosti se një marrëveshje gjithëpërfshirëse midis vendeve ishte vënë në pritje.
“Procesi, natyrisht, është pezulluar për shkak të problemeve me partnerët iranianë,” por shtoi se “nuk kam asnjë dyshim se do të përfundojë”.
Duke folur për rëndësinë e një pakti të tillë, koloneli në pension dhe analisti i mbrojtjes së SHBA-së, Douglas McGregor foli për një marrëveshje që do të do t’i siguronte Iranit teknologji të energjisë bërthamore për të ndërtuar dhe përmirësuar aftësitë e tij bërthamore.
Në fakt, eksperti thekson se dy vendet arritën të zgjidhnin mosmarrëveshjet e tyre që kishin prej shumë vitesh, veçanërisht në Kaukaz.
I pyetur nëse Rusia do të përfshihej në një luftë kundër Izraelit, analisti amerikan theksoi se kjo mbetet një mundësi.
Në rastin e ardhjes së Iranit në ndihmë të Hezbollahut pas një sulmi izraelit ndaj grupit, McGregor tha “ne duhet të marrim parasysh mundësinë shumë të lartë” që rusët të përfshihen.
“Rusia nuk mund të përballojë shkatërrimin e Izraelit, thjesht nuk u shërben interesave ruse”, tha ai. “
Sa i përket masës së asaj ndihme, kjo varet nga ajo që do të bëjnë izraelitët.
“Në rast lufte, besoj se do të kemi një shkëmbim armësh dhe inteligjence dhe një njohje se çdo sulm ndaj Iranit do të duhet të përballet jo vetëm nga Irani, veçanërisht nëse vjen nga SHBA ose Izraeli”, tha ai.
I pyetur rreth armëve bërthamore të Iranit, ai tha se “ne kemi raporte se iranianët kanë një kokë bërthamore, kjo është diçka që vetëm komuniteti i inteligjencës mund ta konfirmojë.
“Izraeli ka tashmë 300 armë të tilla, që është një qëndrim shumë agresiv kundër kujtdo në rajon dhe mundësia që Izraeli”, theksoi McGregor.
Megjithatë, për analistin amerikan, kjo marrëveshje e shumëpritur do të jetë pjesë e një strategjie më të gjerë të lartë të cilën ai e quan Bashkëpunimi Kontinental Euroaziatik.
“Ndërsa ne e konsiderojmë të gjithë këtë jashtëzakonisht kërcënuese, por në fakt për popujt që jetojnë në Euroazi është një gjë e mirë”, tha ai, duke besuar kështu vetë se tani për tani “gjërat po zhvillohen në favor të Rusisë dhe Kinës në rajon”.
/abcnews.al
