Nga Clare Fitzgerald, War History Online
Përktheu: Sonila Backa-abcnews.al
Superfuqitë ushtarake të botës janë diskrete kur bëhet fjalë për operacionet e tyre, kështu që nuk është çudi që ka baza të shumta dikur sekrete të vendosura në të gjithë globin.
Më poshtë janë vetëm pesë prej tyre që luajtën një rol të madh në historinë dhe evolucionin e luftës.
Shërbimi i Provës së Dugway
Dugway Proving Ground (DPG) në shkretëtirën e Jutas u ndërtua gjatë Luftës së Dytë Botërore për të testuar armët kimike dhe biologjike. Që nga ndërtimi i tij në 1942, pjesa më e madhe e aktivitetit të kryer brenda kufijve të tij ka mbetur një sekret.
Ndër armët kimike të testuara në DPG përfshijnë flakëhedhës, armë luftarake biologjike dhe sisteme spërkatës kimike, ndërsa masat mbrojtëse si veshjet dhe antidotet e agjentëve kimikë u hulumtuan gjithashtu.
Për t’u përgatitur për luftime urbane me Gjermaninë dhe Japoninë, u krijuan fshatra simuluese, ku ushtarët praktikonin bombardimin me zjarr. Përdorimi i DPG u hoq gradualisht pas luftës, por u riaktivizua gjatë Luftës së Koresë. U konfirmua si një instalim i Departamentit Amerikan të Ushtrisë dhe në tetor 1958 Shkolla e Armëve Kimike, Biologjike dhe Radiologjike të Ushtrisë Amerikane u zhvendos pikërisht në këtë bazë.
Më vonë nga 1985 deri në 1991, u përdor si pjesë e fazës së saj jetëshkurtër të trajnimit në shkretëtirë. Aktualisht, DPG është nën kontrollin e Komandës së Testimit dhe Vlerësimit të Ushtrisë Amerikane (ATEC).
Ai shërben si një mjet testimi të kryera nga Forcat Ajrore të SHBA-së, si dhe trajnime manovrash nga Garda Kombëtare e SHBA-së dhe Rezerva e Ushtrisë Amerikane. Gjatë Luftës në Afganistan, ushtarët e Forcave Speciale u përgatitën për tu vendosur në bazë.
Oak Ridge, Tenesi
Oak Ridge, Tenesi mund të duket si një qytet normal por gjatë Luftës së Dytë Botërore ai u zgjodh si vendi ku u zhvilluan shumica e materialeve bërthamore për Projektin Manhattan.
Zona u zgjodh për një sërë arsyesh: popullsia relativisht e ulët e komuniteteve përreth nënkuptonte se prona ishte e lirë; kreshtat në tokë siguronin mbrojtje natyrore; shërbimet komunale ishin në dispozicion; dhe zona ishte e aksesueshme nga autostrada dhe hekurudha.
U ndërtuan gjithashtu katër impiante: K-25, S-50 dhe Y-12 u përdorën për të nxjerrë uranium, ndërsa X-10 prodhoi plutonium duke përdorur një reaktor grafiti. Vendi u rikthye në kontrollin civil dy vite pas përfundimit të luftës, nën autoritetin e Komisionit të Energjisë Atomike të SHBA (AEC).
Ajo u inkorporua zyrtarisht në 1959, dhe sot ekzistojnë vetëm fabrikat X-10 dhe Y-12.
Kwajalein Atoll
E vendosur në Ishujt Marshall, Kwajalein Atoll u përdor si bazë e marinës amerikane gjatë Luftës së Dytë Botërore. Më 31 janar 1944, Divizioni i 7-të i Këmbësorisë, i udhëhequr nga Regjimenti i 11-të i Këmbësorisë, kreu një sulm amfib në Kwajalein dhe të nesërmen ishulli u bombardua me rreth 36,000 predha.
Më 4 shkurt, nga forcat amerikane thanë se moreën kontrollin nga japonezët.
Pas marrjes në kontroll nga SHBA, Kwajalein u përdor si një zonë skenike për fushatat e orientuara drejt pushtimit japonez. Me përfundimin e Luftës së Dytë Botërore dhe fillimin e Luftës së Ftohtë, ajo u shndërrua në qendër komandimi dhe zonë përgatitore për testet bërthamore.
Në vitet 1950, ajo u mor në kontrollin e ushtrisë amerikane për t’u përdorur në përpjekjet e saj kundër raketave balistike Nike Zeus .
Kapustin Yar
Një nga vendet e para të testimit të raketave dhe raketave sovjetike, Kapustin Yar u krijua më 13 maj 1946. E vendosur në Astrakhan Oblast, ajo filloi ekzistencën e saj duke testuar raketat gjermane A-4 (V-2) , e para prej të cilave ndodhi në 18 tetor 1947.
Askujt nuk iu lejua hyrja në vend pa lejen e qeverisë dhe nuk ishte përfshirë në asnjë hartë. Për të mbështetur inxhinierët dhe shkencëtarët që punonin atje, u krijua qyteti i afërt i Znamensk.
Rëndësia e Kapustin Yar nuk ishte e njohur deri në mesin e viteve 1950. Në vitin 1959, ishte i vetmi polig i njohur publikisht i testimit të raketave në BRSS, dhe ata jashtë vendit besonin se ishte vendi i lëshimit të satelitëve Sputnik 1 dhe Sputnik 2. Që atëherë është quajtur “Rosëell i Rusisë”, për shkak të shfaqjeve të shumta të supozuara të UFO-ve, raporton abcnews.al.
Ai u shndërrua në një kozmodrom në vitin 1966 dhe vazhdon të funksionojë edhe sot e kësaj dite.
Pine Gap
Pine Gap është një bazë ushtarake sekrete e vendosur në mes të Outback, Australi. E krijuar në vitin 1970, krijimi i saj pasoi nënshkrimin e një traktati të përbashkët SHBA-Australi që kërkonte ndërtimin e një lokacioni të mbikëqyrjes satelitore të SHBA në Australi.
Gjatë Luftës së Ftohtë, baza u përdor për të monitoruar dhe mbledhur informacion mbi testimin e raketave sovjetike përmes përdorimit të satelitëve të CIA-s . Pas përfundimit të konfliktit në vitin 1991, qëllimi i saj ishte lufta.
Kjo ishte për shkak të Luftës së vazhdueshme globale kundër terrorit. Ka shumë pak informacione për ngjarjet e përditshme të Pine Gap, përveç përdorimit të tij për mbledhjen e inteligjencës dhe mbrojtjen kundër përdorimit të mundshëm të raketave balistike nga vendet armiqësore.
Sot, baza njihet gjerësisht përmes serialit Netflix me të njëjtin emër, i cili fokusohet në veprimet e personave që punojnë në bazë.
/abcnews.al
